Girl in a jacket

پزشکی هسته ای چیست؟ 💓

پزشکی هسته ای چیست؟ 💓

پزشکی هسته ای چیست؟ 💓

nuclear-medicine-ghalb-negar-10.jpg

پزشکی هسته ای، یکی از جدیدترین ومدرن ترین روش های پزشکی در درمان بیماری هاست. امروزه از انرژی هسته ای در درمان بیما ری ها و تصویربرداری از بدن بسیار استفاده می شود. اما هنوز این سؤال برای اکثریت جامعه مطرح است که پزشکی هسته ای چیست؟ در این مطلب قصد داریم به این پرسش پاسخ دهیم و شما را با پزشکی هسته ای بیشتر آشنا کنیم.

همچنین مطالعه کنید :موربیدیته چیست؟

پزشكي هسته اي اسکن هسته ای پزشکی هسته ای چیست مرکز پزشکی هسته ای عوارض پزشکی هسته ای اسکن هسته ای کلیه طب هسته ای اسکن هسته ای کلیه کودکان


پیشینه و تاریخچه پزشکی هسته ای

پیشینه پزشکی هسته ای به اوایل قرن بیستم بازمی گردد. در سال های اولیه قرن بیستم، مواد رادیو اکتیو به تازگی کشف شده بود. از همان سال ها پزشکی هسته ای به تدریج شکل گرفت. در فاصله سال های 1911 تا 1923، روی جداسازی سرب رادیواکتیو و غیررادیواکتیو کار زیادی انجام شد.

به دنبال این تلاش ها آشکار شد که جدا کردن این دو ماده، با روش های شیمیایی امکان پذیر نیست. بنابراین این نتیجه به دست آمد که مواد رادیواکتیو خصوصیات رادیوایزوتوپ های غیررادیواکتیو خود را تقلید می کنند. این نظریه، زمینه ساز نشانه گذاری مواد در بدن انسان و رهگیری آن ها شد.
آغاز استفاده از پزشکی هسته ای در درمان بیماری ها به سال 1927 بازمی گردد. در این سال برای اولین بار از فسفر 32 برای درمان در بدن انسان استفاده شد. در سال 1930، سیکلوترون اختراع شد.

همچنین مطالعه کنید :ورزش مناسب برای افتادگی دریچه میترال چیست؟

پزشكي هسته اي اسکن هسته ای پزشکی هسته ای چیست مرکز پزشکی هسته ای عوارض پزشکی هسته ای اسکن هسته ای کلیه طب هسته ای اسکن هسته ای کلیه کودکان

در سال 1936 نیز ید رادیواکتیو برای درمان پرکاری تیروئید مورد استفاده قرار گرفت. با انتشار مقاله ای در مورد درمان سرطان تیروئید با ید رادیواکتیو در مجله JAMA،پزشکی هسته ای گسترش پیدا کرد. این مقاله در سال 1946 منتشر شد.
اسکنرهای خطی در سال 1956 و گاما کمرا در سال بعد از آن اختراع شدند. در سال های بعد دستگاه های دیگری نیز اختراع شد. دستگاه هایی نظیر شمارشگر گاما، کالیبراتور دوز رادیواکتیو، شمارشگر بتا، دوزیمتر گایکر، جذب سنج های فوترونی و … . در ادامه تکنیک های تشخیصی دیگری نیز به اقدامات تشخیصی پزشکی هسته ای اضافه شد. اقداماتی نظیر اندازه گیری رادیوایمونواسی، تست تنفسی اوره، تست شیلینگ، سنجش تراکم استخوان و … .

انجمن پزشکی هسته ای آمریکا در سال 1954 راه اندازی شد. این انجمن توانست فعالیت های حرفه ای پزشکی هسته را به شدت گسترش دهد. با گسترش استفاده از کامپیوتر در دهه 80، توموگرافی پزشکی هسته ای نیز آغاز شد. در دهه 90 نیز نسل جدید دستگاه های PET عرضه شد. اهمیت استفاده از PET در انکولوژی، روز به روز بیشتر آشکار شد.

«متخصص قلب مشهددکتر قلب مشهد»

 

استفاده از دستگاه PET/CT که در سال 2001 رونمایی شد، در ده سال گذشته رشد چشمگیری داشته است.
در سال های بعد، اقدامات علمی زیادی برای ساخت رادیوداروهای جدید به ویژه در زمینه PET صورت گرفت. نسل جدیدی از تصویربرداری های مولکولی هیبریدی نیز در سال های اخیر معرفی شده است.

همچنین مطالعه کنید :اینوتروپ چیست؟

پزشكي هسته اي اسکن هسته ای پزشکی هسته ای چیست مرکز پزشکی هسته ای عوارض پزشکی هسته ای اسکن هسته ای کلیه طب هسته ای اسکن هسته ای کلیه کودکان


پزشکی هسته ای در ایران

استفاده از مواد رادیواکتیو در پزشکی برای اولین بار در سال 1339 در ایران صورت گرفت. این استفاده برای اندازه گیری مقدار ید رادیواکتیو ادرار 24 ساعته انجام شد. برای این کار از دستگاهی استفاده شد که چهار لوله گایکر مولر در اطراف طرف ادرار قرار داده بود. نقشه برداری از تیروئید و اندازه گیری هورمون های تیروئیدی در خون نیز در سال بعد آغاز شد. این کار به وسیله دستگاه گاما کمرا در بیمارستان رازی صورت گرفت.

در سال 1346، مرکز پزشکی هسته ای و تحقیقات غدد مترشحه داخلی در دانشگاه تهران تأسیس شد. این مرکز از سال 1947 کار خود را رسماً آغاز کرد. گروه آموزشی پزشکی هسته ای برای اولین بار در سال 1360 در دانشگاه تهران شروع به کار کرد. در سال 1362 نیز با خرید دو دستگاه گاما کمرا، روند رشد پزشکی هسته ای شدت گرفت. اولین دستگاه های PET/CT در سال 1391 در بیمارستان مسیح دانشوری مورد استفاده قرار گرفت.


پزشكي هسته اي اسکن هسته ای پزشکی هسته ای چیست مرکز پزشکی هسته ای عوارض پزشکی هسته ای اسکن هسته ای کلیه طب هسته ای اسکن هسته ای کلیه کودکان


پزشکی هسته ای چیست؟

پزشکی هسته ای از فناوری های ایمن،بدون درد و ارزشمند برای درمان بیماری و تصویربرداری از بدن استفاده می کند. تصویربرداری پزشکی کاری منحصر به فرد است. زیرا اطلاعات جامعی از ساختمان و عملکرد بدن در اختیار پزشک قرار می دهد. پزشکی هسته ای برای جمع آوری اطلاعات پزشکی که نیازمند عمل جراحی و آزمایشات پرهزینه هستند، روش بسیار ارزشمندی است.

در پزشکی هسته ای، مقادیر جزئی مواد رادیواکتیو به منظور تشخیص و درمان بیماری ها استفاده می شود. در تصویربرداری، رادیوداروها توسط دوربین های خاصی آشکار می شوند. این دوربین ها به کامپیوتر متصل هستند و تصویر کاملی از محل مورد نظر ارائه می دهند.

در جریان معالجه، رادیوداروها مستقیماً به طرف اندام های مورد نظر حرکت می کنند. مقدار تشعشع وارد شده در فرایند تصویربرداری هسته ای کمتر از میزانی است که در رادیولوژی تشخیصی بکار می رود.. امروزه پزشکی هسته ای روش های بسیار مفیدی در زمینه های مختلف پیشنهاد می دهد. این روش ها در بسیاری از خدمات پزشکی از جله اطفال، قلب و روانشناسی کاربرد دارند.

همچنین مطالعه کنید :پرولاپس چیست؟

پزشكي هسته اي اسکن هسته ای پزشکی هسته ای چیست مرکز پزشکی هسته ای عوارض پزشکی هسته ای اسکن هسته ای کلیه طب هسته ای اسکن هسته ای کلیه کودکان

معالجات و ابداعات نوین پزشکی هسته ای سطح مولکول ها را در بدن هدف قرار می دهند. این روش ها موجب تحول در دانسته ها و روش جدیدی برای رسیدن به تشخیص بیماری ها شده است.
بنابراین پزشکی هسته ای، شکلی از تصویربرداری کاربردیست که در آن بجای ساختار تشریحی، فیزیولوژی، متابولیسم، بیوشیمی جنبه های اساسی به تصویر کشیده شده در تصاویر هستند. به این ترتیب دیسک نوکلاید فعال به بیمار تزریق می شود. معمولاً نوکلایو به صورت یک رادیورا اختصاصی نشرکننده گاما است. همچنین به داروئی متصل است که گرایش به تغلیظ شدن دریافت یا اندام خاص مرد نظر دارد.

پرتوهای گاما بعد از این که رادیودارو در بافت مورد نظر جمع شد، ساطع و از بدن منتشر می شوند. پرتوهای مذکور، با یک آشکارساز خارجی مورد اندازه گیری قرار می گیرند. فرایند اندازه گیری طرح انباشه شدن، توزیع و ترشح دارو را در ناحیه مورد نظر از دست می دهد.

از زمان کشف رادیواکتیویته، استفاده از ترکیبات نشاندار فعال به عنوان رویاب های بیوشیمیایی از اهمیت والائی در زیست شناسی برخوردار است. این امر یکی از عوامل اساسی پیشرفت های فراوان در زیست شناسی و علوم پایه پزشکی است.

همچنین مطالعه کنید :اسکن قلب چگونه انجام می شود؟

پزشكي هسته اي اسکن هسته ای پزشکی هسته ای چیست مرکز پزشکی هسته ای عوارض پزشکی هسته ای اسکن هسته ای کلیه طب هسته ای اسکن هسته ای کلیه کودکان
همچنین مطالعه کنید : اسکن هسته ای قلب چیست ؟

مراقبت از بیمار در پزشکی هسته ای

مهارت های مراقبت اولیه یک جزء ضرور کار پزشکی هسته ای هستند. بیمار هنگام حضور در بخش پزشکی هسته ای عموماً تحت مراقبت تکنسین می باشد. بنابراین ممکن است به توجهاتی که مستقیماً با بررسی های پزشکی هسته ای مرتبط نیستند، نیاز داشته باشد. برخی مهارت ها مانند تزریق داخل وریدی یا اندازه گیری فشار خون ممکن است بعنوان بخشی از اقدامات پزشکی هسته ای مورد نیاز باشد.

پذیرش و انتقال بیمار

تکنسین باید بررسی کند که آیا بیمار آمادگی های لازم برای آزمایش را دارد. همچنین آیا ممنوعیتی برای تکمیل مطالعه روی بیمار وجود دارد یا خیر؟ به کار بستن ماهرانه اصول مکانیک بدن و تکنیک های انتقال به تضمین ایمنی بیمار و تکنسین کمک می کند.

حرکات مناسب بدن عبارتند از استفاده از یک پایه حمایتی قوی با کشیدن پاها و جمع کردن زانوها، بالا کشیدن با عضلات بزرگ ساق و اجتناب از چرخش کمر. شیوه های انتقال باید بر اساس توانایی، اندازه و نیروی افراد درگیر انتخاب و با وضعیت منطبق شوند. تکنسین باید نیرو، تعادل، قابلیت حرکت، فهم و انگیزه بیمار را ارزیابی کند.

رادیوداروها

اکثر رادیوداروهایی که توسط تکنسین پزشکی هسته ای در محل ترکیب می شوند، با TC نشاندار می گردند. اصول تهیه دوز واحد با هر رادیوداروی تجویزی به بیمار مرتبط خواهد بود.

همچنین مطالعه کنید :اکوکاردیوگرافی از راه مری یا اکوی مری قلب چیست؟ 💓

پزشكي هسته اي اسکن هسته ای پزشکی هسته ای چیست مرکز پزشکی هسته ای عوارض پزشکی هسته ای اسکن هسته ای کلیه طب هسته ای اسکن هسته ای کلیه کودکان

ژنراتورهای رادیونوکلئید

ژنراتورهای رادیونوکلئید یک مبع آسان رادیونوکلئیدهای با عمر کوتاه هستند. در یک ژنراتور رادیونوکلئید، یک رادیونوکلئید با عمر طولانی تر که والد نامیده می شود به یک رادیونوکلئید با عمر کوتاهتر که دختر نام دارد، واپاشی می شود. دختر را می توان بطور دوره ای هنگامی که بر اثر واپاشی مجدداً تولید می شود، خارج کرد.

نمونه هایی از سیستم های والد-دختر که در ژنراتورهای رادیونوکلئید بکار می روند، عبارتند از: ژرمانیوم 68، گالیوم 68، استرانسیوم 82 و روبیدیوم 82. برخی از این سیستم ها بطور تجاری توسعه یافته اند و بصورت ابزار استریل، حفاظ دار و خودکار فراهم شده اند.

حفظ استریل بودن ژنراتور بسیار مهم است. سازندگان ممکن است صافی های غشایی 0.22 میکرونی بین ستون و ویال جمع آوری برای اطمینان از استریل بودن قرار دهند. اما تکنیک اسپتیک باید در طول روند دوشش رعایت شود. به جداره های ویال های دوشش و سالین باید الکل مالیده شود. زیرا رویه های متحرک پوشاننده جدارها تنها بعنوان پوشش گرد و خاک عمل می کنند. قبل از هر دوشش سوزن هایی که برای جمع آوری محلول دوشیده شده بکار می روند، باید با سوزن های جدید استریل جایگزین گردند.

همچنین مطالعه کنید :گشادی دریچه آئورت چیست؟

پزشكي هسته اي اسکن هسته ای پزشکی هسته ای چیست مرکز پزشکی هسته ای عوارض پزشکی هسته ای اسکن هسته ای کلیه طب هسته ای اسکن هسته ای کلیه کودکان

ابزارهای پزشکی هسته ای

برای جستجو، اندازه گیری و ثبت پرتوهای گاما، از ابزارهای متعددی استفاده می شود. در ادامه به تشریح این ابزارها می پردازیم.

  • سنجشگر محیطی

از این دستگاه برای اندازه گیری آهنگ پرتوگیری در پزشکی هسته ای استفاده می شود. از سک کنتور گایکرمولر برای اندازه گیری مقدار آلودگی های رادیواکتیویته استفاده می شود. این دستگاه وسیله مناسبی برای این منظور است. زیرا زمان جوابدهی آن نسبتاً سریع است. همچنین به علت دارا بودن مقیاس های متعدد می تواند طیف وسیعی از دوزها را کشف کند.

یک سنجشگر محیطی باید دوز تماسی 0.1 میلی رم در ساعت تا 100 میلی رم در ساعت را تجسس کند. یک کنتور گایکرمولر به خوبی دارای این توانایی است. کنتور گایکرمولر ممکن است دارای پروب با یک پنجره انتهایی باشد. پروب با پنجره انتهایی قادر است ناحیه ای را که مستقیماً در جلوی آن قرار دارد، شمارش نماید.

کنتور گایکرمولر به اندازه اتاقک یونیزاسیون پرتابل دقیق نیست ولی حساسیت بیشتری در جستجوی اشعه دارد. زمان جوابدهی اتاقک یونیزاسیون طولانی تر است. لذا محاسبه دز تماسی بر مبنای داده های بیشتری استوار و به همین جهت دقیق تر است. این وسیله به شمارنده گایکرمولر که آهنگ پرتوگیری بالاتری را اندازه گیری می کند، ارجحیت دارد.

اتاقک یونیزاسیون قابل حمل برای بیمارانی که پرتودارو دریافت کرده اند، مفیدتر است. به ویژه اگر بیمار دوز درمانی دریافت کرده باشد.

شمارنده چاهی

این دستگاه دارای یک کریستال سدیم آیداید فعال شده با تالیوم است. این دستگاه قادر است مقادیر جزئی رادیواکتیویته را جستجو کند. کارایی آن بطور قابل توجهی بیش از یک دوربین گاما است. نمونه رادیواکتیو در داخل یک محفظه چاه مانند قرار داده می شود. اطراف آن را یک کریستال ضخیم سیلندری شکل احاطه کرده است. حساسیت شمارشگر چاهی محدودیت هایی را در استفاده از آن ایجاد می کند.

زمانی که تعداد زیادی فوتون با کریستال برخورد می کند، در زمان مرده دستگاه تعداد زیادی از آن ها از دست رفته و شمارش نمی شوند. اگر میزان شمارش خیلی بالا باشد، دستگاه دچار فلج خواهد شد. از شمارشگر چاهی برای انجام wipe test جهت رفع آلودگی مختصر رادیواکتیو استفاده می شود.

این دستگاه قابلیت کشف رادیواکتیو جزئی زیر حد پس زمینه را دارد که با یک شمارشگر گایکرمولر تجسس می شود. همچنین از آن می توان برای شمارش خون، پلاسما و ادرار بیماران استفاده نمود. برای انجام تست هایی مانند اندازه گیری حجم خون و تست شیلینگ نیز استفاده می شود.

پروب جذب

از پروب جذب برای اندازه گیری رادیواکتیویته در داخل بدن بیمار استفاده می شود. این دستگاه دارای یک کریستال سدیم آیداید فعال شده با تالیوم است. ممکن است دستگاه به همان اسپکترومتری متصل باشد که شمارنده چاهی از آن استفاده می کند. در این حالت کلید چرخشی است که امکان انتخاب بین یکی از دو دتکتور را فراهم می کند. پروب جذب به اندازه شمارنده چاهی حساس نیست و علت آن هندسه دتکتور نسبت به منبع پرتو است.

وجود کولیماتور سیلندری شکل ناحیه ای را که توسط کریستال دیده می شود، محدود می کند. به همین جهت مقدار زیادی از اکتیویته پس زیمنه حذف می شود. معمولاً بیمار در فاصله چند اینچ از انتهای کولیماتور آن قرار می گیرد. این کار برای اطمینان از این است که تمام تیروئید در میدان دید قرار داشته باشد. این مورد سبب از دست رفتن مقادیری کانت نیز می شود. زیرا تعدادی فوتون از طریق سوراخ کولیماتور از دست خواهد رفت.

استاندارد برای جذب تیروئید کپسول بیمار است یا کپسول دیگری که بطور همزمان با اکتیویته مشابه آماده شده باشد. احتیاجی به رقیق کردن نیست زیرا پروب جذب می تواند آهنگ شمارش بالاتری از شمارنده چاهی قبول کند. از پروب جذب برای مطالعات سکستراسیون طحال نیز استفاده می شود.

سنجشگر دوز

این دستگاه یک اتاقک یونیزاسیون است که رادیواکتیویته را در مقیاس کوری یا بکرل بجای شمارش در واحد زمان اندازه گیری می کند. این دستگاه با دقت تمام اکتیویته های در حد 30 میکروکوری را به همان خوبی اکتیویته های در حد کوری اندازه گیری می کند. دوز کالیبراتور به آسانی فوتون ها گاما را تجسس می کنند. اما برای اندازه گیری اشعه بتا حساسیت کمتری دارد. زیرا فقط اشعه بتا با انرژی بالا قادر به عبور از دیواره های حفره کریستالی آن است. معمولاً فاکتور تصحیح برای اندازه گیری اشعه بتا لازم است.

همچنین مطالعه کنید :تست ورزش چیست؟ 💓

پزشكي هسته اي اسکن هسته ای پزشکی هسته ای چیست مرکز پزشکی هسته ای عوارض پزشکی هسته ای اسکن هسته ای کلیه طب هسته ای اسکن هسته ای کلیه کودکان

همچنین مطالعه کنید :اکوی قلب جنین چگونه انجام می شود؟

دوربین گاما

گاما کمرا به شکل های متفاوتی عرضه می شود. ممکن است دارای یک، دو یا سه دتکتور باشد. برخی مدل ها برای تصویربرداری تمام بدن ساخته شده و برخی دیگر قابل حمل هستند. بسیاری از مدل های آن قادر به SPECT نیز می باشند. انتخاب تصویربرداری مسطح نسبت به تصاویر توموگرافیک بستگی به هدف از انجام اسکن و زمان موجود دارد.

تصاویر پلانار برای بسیاری از موارد مناسب و کافی هستند. اگرچه که SPECT دارای حساسیت بالاتر و قدرت تفکیک بیشتری است. به ویژه در افتراق ضایعاتی که در عمق بافت قرار دارند یا جداسازی نواحی که با تصویر سایر اعضا همپوشانی می شوند، حائز اهمیت فراوان است. با توجه به اینکه در SPECT یک عضو یا تومور از جهات مختلف تصویربرداری می شود، لذا محل دقیق ضایعه و اندازه آن بهتر مشخص می شود.

جمع آوری تصاویر SPECT زمان بر هستند. به همین جهت اگر بیمار زمان تصویربرداری راحت نباشد، احتمال تکان خوردن وی و ایجاد آرتیفکت های ناشی از حرکت افزایش می یابد.

فاصله بیمار از دتکتور در تصاویر پلانار، تصاویر تمام بدن و نیز SPECT بر قدرت تفکیک آن مؤثر است. در زمان جمع آوری تصاویر تمام بدن در طول حرکت دتکتور لازم است که این فاصله را به حداقل رساند. فاصله دتکتور و مریض در SPECT زیاد است و مشکل ساز می شود. ممکن است در اسکن هایی مانند قلب در برخی حالات فاصله کم و در برخی دیگر زیاد شود.

فاصله هد تا مرکز چرخش باید ثابت باشد وگرنه بازسازی تصاویر مشکل ساز خواهد بود. برخی از دستگاه های گاما کمری SPECT قادر هستند با بدست آوردن حدودی از بدن بیمار با چرخش هد دیتگاه در یک مدار بیضی شکل سبب شوند تا دتکتور نسبت به بیمار در حالات مختلف قدامی، خلفی و جانبی در کمترین فاصله ممکن قرار گیرد.

PET

PET را می توان با دستگاه های گاما کمرا که بطور خاص برنامه ریزی شده اند، انجام داد. یا اینکه توسط خود دوربین PET که اساساً به همین منظور طراحی و ساخته شده است، تصاویری با کیفیت به مراتب بالاتر تهیه کرد. تکنولوژی PET به سرعت در حال پیشرفت است که با استفاده از کریستال های متنوع انجام می شود.

کریستال های این کار باید ضخیمتر و متراکمتر از آن هایی باشند که در گاما کمرا بکار می رود. هدف از آن متوقف کردن فوتون های با انرژی 511 کیلو الکترون ولت است که در اثر برخورد پوزیترون ایجاد می شود. کیفیت و قدرت تفکیک تصاویر PET بالاتر از SPECT است. به ویژه لگر ضایعه در عمق بدن قرار گرفته باشد.

کاربرد پزشکی هسته ای در درمان بیماری های قلب و عروق

تصویربرداری از دستگاه قلب و عروق یکی از کارهای روزمره در اکثر بخش های پزشکی هسته ای است. به همین جهت تکنسین باید آشنایی کامل با آن داشته باشد.

قلب یک عضو عضلانی است که در فضای میانی قفسه سینه قرار گرفته است. دو سوم از قلب در سمت چپ خط وسط و در مجاورت قاعده ریه چپ واقع شده است. محور طولی قلب با زاویه ای در حدود 30 تا 50 درجه نسبت به استرنوم قرار دارد.

روش های پزشکی هسته ای در تشخیص بیماری های قلب، کاردیولوژی هسته ای نامیده می شوند. این روش ها برای تشخیص بیماری های مختلف قلب درخواست می شود. شایع ترین مورد درخواست آن در تشخیص بیماری رگ های کرونر قلب است.

کاهش خون رسانی به عضله قلب در اثر تنگی یا انسداد شریان های کرونر ایجاد می شود. درد قفسه سینه مهمترین علامت کم خونی قلبی است. سکته قلبی به علت انسداد کامل شریان کرونری توسط یک لخته خون ایجاد می شود. در اثر قطع جریان خون تمام مناطقی که از آن شریان خون می گیرند، دچار نکروز ساولی شده و عضله میوکارد می میرد.

همچنین مطالعه کنید :اسکن هسته ای قلب چیست؟ 💓

پزشكي هسته اي اسکن هسته ای پزشکی هسته ای چیست مرکز پزشکی هسته ای عوارض پزشکی هسته ای اسکن هسته ای کلیه طب هسته ای اسکن هسته ای کلیه کودکان

اسکن پرفیوژن میوکارد

اسکن پرفیوژن قلب برای به تصویر درآوردن ناحیه کم خون میوکارد و انفارکتوس میوکارد استفاده می شود. اسکن میوکارد را می توان با استفاده از تالیوم 201، تکنسیوم، تکنسیوم تترافوسمین، روبیدیوم 82، و نیتروژن 13 انجام داد. مهمترین کاربردهای کلینییکی اسکن پرفیوژن میوکارد عبارتند از:

  • تشخیص وجود، محل و وسعت تنگی شریان کرونر
  • تعیین قابلیت حیات و زنده بودن میوکارد
  • تعیین پیش آگهی در بیماری که دچار سکته قلبی شده است.
  • کنترل نتایج درمانی

تست ورزش با تردمیل

بسیاری از بیمارانی که دچار تنگی رگ های قلب هستند، متوجه خطری که آن ها را تهدید می کند، نیستند. زیرا بیمار در حال استراحت کاملاً بدون علامت بوده و علائم کم خونی قلبی فقط زمانی که بیمار در حالت فعالیت شدید قرار بگیرد، آشکار می شود.

به وسیله یک دوچرخه ثابت یا دستگاه تست ورزش می توان فرد را در حالت فعالیت شدید قرار داد. ورزش سبب بالا رفتن ضربان قلب شده و در نتیجه احتیاج میوکارد به مصرف اکسیژن بیشتر می شود. پس باید مقدار بیشتری خون از راه شریان های کرونر به قلب برسد.

هدف از انجام تست ورزش تجسس بیماران مشکوک به CAD تحت شرایط کنترل شده و بررسی علائم و نوار قلب آن ها است.

تصویربرداری پلانر

بیمار باید در وضعیت طاقباز قرار گیرد. درجه قرار گرفتن دتکتور و زاویه چرخش آن باید به نحوی تنظیم شود که در مرحله استراحت نیز بتوان همان شرایط را تکرار کرد. سه نمای استاندارد باید تهیه شود. معمولاً ابتدا نمای LAO در زاویه 45 درجه گرفته می شود. بهترین نمای LAO نمایی است که در آن دو بطن کاملاً جدا از یکدیگر مجزا دیده شود.

نمای Ant با برگشت 45 درجه هد به طرف عقب تر از زوایه ای که نمای LAO انجام شده، گرفته می شود. برای نمای LL بیمار روی پهلوی راست دراز می کشد و زاویه چرخش هد 90 درجه یا زاویه ای که بهترین محور طولی چپ را نمایان سازد، می باشد.

پردازش تصاویر شامل بررسی مرحله به مرحله تصاویر ثبت شده در مرحله ورزش و استراحت بعد از کم کردن اکتیویته پس زمینه است. به منظور تأمین اطلاعات کمی می توان در هر تصویر پلانر، آنالیز پروفایل حلقوی انجام داد. درصد پاک شدن تالیوم از میوکارد و مقدار برداشت قلب نسبت به ریه نیز محاسبه می شود.

توطیع پرتودارو در تمام نقاط میوکارد یکنواخت است. بطن راست ممکن است دیده شود یا نشود. زیرا حجم عضله آن کوچکتر از بطن چپ است. نواحی انفارکتوس میوکارد به شکل دیفکت های ثابت ظاهر می شوند که در مرحله ورزش و استراحت فرقی نمی کنند. نواحی فاقد جذب در مرحله ورزش دیده می شوند که در مرحله استراحت طبیعی می شوند و دال بر وجود ایسکمی در آن ناحیه است.

همچنین مطالعه کنید :عوارض باتری قلب چیست؟

پزشكي هسته اي اسکن هسته ای پزشکی هسته ای چیست مرکز پزشکی هسته ای عوارض پزشکی هسته ای اسکن هسته ای کلیه طب هسته ای اسکن هسته ای کلیه کودکان


انکولوژی هسته ای یا کاربرد پزشکی هسته ای در بیماری سرطان

سرطان یکی از شایع ترین علل مرگ و میر در جهان است. مرحله بندی صحیح و تشخیص عود بیماری دو عامل اساسی در تعیین پیش آگهی بیماران است. رادیوایمونوسینتی گرافی، PET و سایر روش های تصویربرداری پزشکی هسته ای، راه های متعددی را جهت تشخیص آن ها در برابر انکولوژیست ها قرار می دهد و نقش تکنولوژیست هسته ای به عنوان عضوی از تیم تشخیصی درمانی بیماران سرطانی حائز اهمیت است.

اسکن گالیوم

گالیوم-سیترات بیش از همه در لنفوم به منظور تعیین وسعت بیماری، تشخیص پیشرفت آن و منیتور بیماران در جواب به درمان استفاده می شود. سایر تومورها مثل سرطان ریه و مالتیپل مایلوما نیز این پرتودارو را جذب می کنند. برای آمادگی تصویربرداری با گالیوم ممکن است تجویز ملین یا تنقیه بیمار ضرورت داشته باشد. اما هنوز هم نقش این دو در پاک کردن اکتیویته از روده بیماران مورد سؤال و تردید است.

برای بالغین مقدار دوز پیشنهادی گالیوم-سیترات برابر 5 تا 10 میلی کوری است. تصویربرداری 48 تا 72 ساعت بعد از تجویز وریدی رادیودارو انجام می شود. نمای قدامی و خلفی سر، سینه و شکم با استفاده از تصویر محدود یا روش تمام بدن تصویربرداری می شود. نماهای خاص و SPECT در صورت لزوم انجام می شود. در بعضی موارد تصویربرداری بع از 72 ساعت نیز ضروری است.

اسکن پستان

مورد استفاده از سینتی ماموگرافی زمانی است که یک ماموگرافی رادیولوژیک تشخیصی نباشد، نسج پستان متراکم باشد، عود مشکوک تومور بعد از درمان جراحی یا رادیوتراپی و کمک به برنامه ریزی درمانی برای سرطان پستان در تومورهای پستان برداشت می شود که به علت افزایش جریان خون در تومور و همچنین افزایش فعالیت متابولیک سلول های نئوپلاستیک است.

هیچ آمادگی خاصی نیاز نیست. تاریخچه طبی بیمار شامل نتایج رادیوگرافی قبلی، ماموگرام، سابقه جراحی قبلی یا رادیتراپی، شیر دادن، حاملگی، تاریخ /اخرین قاعدگی و علائم و یافته هایی است که بیمار از آن ها شاکی است. سینتی ماموگرافی تا 2 هفته بعد از نمونه گیری با سوزن نباید انجام شود. در صورتی که بیوپسی پستان شده است، باید چهار تا شش هفته بعد از /ان انجام شود.

20 تا 30 میلی کوری Tc mibi بطور وریدی در یک ورید بازوئی و در طرف مقابل سینه ای که تومور دارد تزریق می شود. اگر به وجود تومور در هر دو پستان مشکوک باشیم رادیودارو را باید به یک ورید در پا تزریق کرد.

تصویربرداری ظرف 5 تا 10 دقیقه بعد از تزریق دارو شروع می شود. تصاویر پلانر قدامی سینه و زیر بغل و تصاویر جانبی هر سینه گرفته می شود. برای تهیه تصاویر جانبی بدین ترتیب عمل می شود که بیمار به پشت خوابیده و سینه ها در فضا بطور معلق آویزان می شود. سینه طرف مقابل کاملاً بین بدن بیمار و تخت فشرده می شود. تصویر قدامی زمانی که بیمار به حالت نشسته یا طاقباز است، گرفته می شود.

اگر ندول پستان قابل لمس باشد، تصاویر اضافی با قرار دادن مارکر روی همان نواحی کمک کننده است. مارکرها را باید بعد از این که به بیمار پوزیشن داده شد، قرار داد. توزیع طبیعی دارو در بدن به شکل برداشت در غدد بزاقی، تیروئید، میوکارد، کبد، کیسه صفرا، روده ها، عضلات اسکلتی، کلیه و مثانه است.

همچنین مطالعه کنید :اینوتروپ چیست؟

پزشكي هسته اي اسکن هسته ای پزشکی هسته ای چیست مرکز پزشکی هسته ای عوارض پزشکی هسته ای اسکن هسته ای کلیه طب هسته ای اسکن هسته ای کلیه کودکان

همچنین مطالعه کنید :اکو مری چیست؟

لنفو سینتی گرافی

لنفوسینتی گرافی، روشی در پزشکی هسته ای است که می توان توسط آن نقشه درناژ غدد لنفاوی را ترسیم کرد و یک گره پیش آهنگ را به تصویر درآورد. این اسکن با تزریق ذرات رادیواکتیو در زیر یا داخل پوست انجام می شود. این روش اکثراً در بیمارانی که ملانوما یا سرطان پستان دارند، برای مشخص کردن SLN یعنی غده لنفاوی که نزدیک تر از همه به تومور است، بکار می رود. اگر یک SLN را بتوان مشخص کرد و برداشت، آن را می توان در زیر میکروسکوپ مشاهده و بررسی کرد. لذا می توان تعیین کرد که آیا سلول های سرطانی به داخل این غده لنفاوی انتشار پیدا کرده اند تا آن را به نواحی دوردست بدن درناژکنند یا خیر.

اگر SLN از نظر وجود سلول های سرطانی منفی باشد، جراحی وسیع جهت جداکردن غده لنفاوی ضرورت ندارد.

لنفوسینتی گرافی اکثراً چند ساعت قبل از عمل جراحی انجام می شود. به همین جهت هماهنگی با تیم اتاق عمل ضرورت دارد تا بیمار را آماده عمل نمایند. هیچ آمادگی خاصی برای آن لازم نیست. تاریخچه بیمار شامل اطلاعاتی در مورد محل و نوع تومور و دانستن نتایج سایر روش های تصویربرداری است.

برداشت پرتودارو توسط لنفاتیک ها به ویژه به اندازه ذرات تزریق شده پرتودارو بستگی دارد. معمولاً از تکنسیوم سولفورکلوئید استفاده می شود که از فیلتری با قطر 0.22 میکرون جهت بدت آوردن ذرات کوچکتری فیلتره می شود. تعداد 2 تا 6 تزریق در اطراف ضایعه که مجموعاً چیزی در حدود 1 میلی کوری است، در ضخامت پوست انجام می شود.

می توان نقاط تزریق را قبلاً با یک بی حس کننده موضعی بی حس کرد. تصویربرداری بلافاصله شروع می شود. اگر هیچ غده لنفاوی دیده نشود، تصویرگیری 45 دقیقه تا یک ساعت بعد تکرار می شود. این کار هر 30 تا 45 دقیقه یک بار ادامه می یابد تا زمانی که یک غده لنفاوی نمایان شود. ممکن است سایر پروتکل ها ارجحیت داشته باشند. برای کمک به جستجوی دقیق یک غده لنفاوی، انجام اسکن از آن ناحیه با ایجاد شبح بدن یا مشخص کردن حدود بدن به وسیله تزریق وریدی تکنسیوم مفید است.

نشت رادیودارو به خارج از محل تزریق سبب آلودگی می شود. تکنسین باید از آ« آگاه باشد. زیرا در این صورت ممکن است کانون آلودگی اشتباهاً بعنوان غده لنفاوی تفسیر شود.

همچنین مطالعه کنید : اکوی پیشرفته قلب چیست ؟

پزشكي هسته اي اسکن هسته ای پزشکی هسته ای چیست مرکز پزشکی هسته ای عوارض پزشکی هسته ای اسکن هسته ای کلیه طب هسته ای اسکن هسته ای کلیه کودکان

کاربرد پزشکی هسته ای در غدد آندو کرین

منظور از غد آندو کرین، غدد تیروئید، پاراتیروئید و غدد آدرنال است. در حال حاضر روش دیگری برای تصویربرداری از سایر غدد داخلی وجود ندارد.

اسکن تیروئید

غده تیروئید در جلوی گردن بین فرورفتگی بالای استرنوم و غضروف تیروئید قرار دارد. این غده دارای دو لوب است که اندازه هر لوب حدود 3 تا 4 سانتیمتر است. ناحیه ایسم قسمتی است که دو لوب تیروئید را به یکدیگر متصل می کند و روی نای قرار گرفته است. غده تیروئید یک عضو کاملاً پر خون بوده و جریان خون خود را از شریان های تیروئیدی فوقانی و تحتانی تأمین می کند.

فیزیولوژی تیروئید استوار است. هورمون های تیروئید شامل تری یدوتیرونین و تترایدوتیرونین است. این دو هورمون از ید ساخته می شوند. ید همراه آب و مواد غذایی وارد معده می شود. سپس به شکل آیداید از راه روده جذب و وارد جریان خون سیتمیک می گردد. سپس این ید همراه گردش خون به غده تیروئید رسیده و بلافاصله توسط سلول های فولیکولر تیروئید به دام انداخته می شود.

پدیده تغلیظ ید در داخل فولیکول های تیروئید انجام شده و پمپ ید خوانده می شود. در داخل سلول های فولیکولر تیروئید، ید توسط یک آنزیم ابتدا اکسید شده و سپس از اتصال آن با یک مولکول تیرونین، منوآیدوتیرونین و از اتصال آن با دو مولکول تیرونین ایجاد دی آیدوتیرونین می شود.

این هورمون ها در داخل غده تیروئید ذخیره می شوند و تا زمانی که بدن به آن ها نیاز داشته باشد، در داخل فولیکول تیروئید باقی می مانند. زمان نیاز به هورمون های تیروئید مصادف با یک سری فعالیت های متابولیک مانند رشد و نمو است. در این زمان هورمون ها به داخل خون رها شده و به اعضای هدف می رسند که می باید فعالیت متابولیک خود را در آنجا ایفا کنند. تنظیم درجه حرارت بدن، متابولیسم پروتئین ها، چربی ها، کربوهیدرات ها، ویتامین ها و سایر مواد معدنی نیز توسط هورمون های تیروئید انجام می شود.

تولید و ترشح هورمون های تیروئید دارای یک مکانیسم فیدبک منفی است که توسط هورمون تحریک کننده تیروئید کنترل می شود. TSH از هیپوفیز قدامی ترشح شده و باعث تنظیم برداشت ید و سپس آزاد شدن آن به داخل گردش خون می شود. پایین افتادن سطح هورمون های تیروئید در خون سبب افزایش ترشح TSH از غده هیپوفیز می گردد. بالا رفتن سطح هورمون های آزادکننده تیروتروپین که از هیپوتالاموس ترشح می شود، کنترل می گردد. افزایش سطح هورمون های تیروئید در جریان خون سبب جلوگیری از ترشح TRF از غده هیپوتالاموس می شود.

همچنین مطالعه کنید :گاما اسکن چیست؟

اسکن هسته ای پزشکی هسته ای چیست مرکز پزشکی هسته ای عوارض پزشکی هسته ای اسکن هسته ای کلیه طب هسته ای اسکن هسته ای کلیه کودکان

روش های کلینیکی

قبل از تجویز پرتودارو همیشه باید از بیمار در مورد مشکلات قبلی تیروئید و علائم آن سؤال کرد. در مورد سابقه جراحی گردن یا مصرف داروها و همچنین انجام رادیوگرافی اخیر باید پرسش کرد. تعداد زیادی از غذاها یا داروهای حاوی ید و انجام رادیوگرافی با مواد حاجب یددار در میزان برداشت ید توسط غده تیروئید مؤثر بوده و نمای اسکن را تغییر می دهند.

یک رژیم غذایی کم ید از 3 تا 10 روز قبل از تجویز پرتودارو ممکن است توصیه شود. بعضی داروهای تیروئیدی نیز ممکن است لازم باشد، قطع شود. از خانم هایی که در سنین باروری قرار دارند، حتما باید در مورد حاملگی و شیر دادن سؤال شود. دانستن سطح هورمون های تیروئید در خون نیز کمک به تفسیر بهتر اسکن و تعیین جذب تیروئید می کند.

تکنسیوم بطور وریدی تزریق شده و تصویربرداری 15 تا 30 دقیقه بعد از آن انجام می شود. ید بطور خوراکی تجویز و 3 تا 4 ساعت بعد از تجویز ید 123 و 6 تا 24 ساعت بعد از خورد ید 131 اسکن تیروئید و آزمون جذب انجام می شود. برای انجام اسکن بیمار به پشت خوابیده و گردن وی کاملاً به عقب خم می شود. استفاده از دوربین گاما با کولیماتور سوراخ سوزنی سبب تهیه تصویر با اندازه واقعی از تیروئید می شود.

تصاویر در وضعیت قدامی و مایل تهیه می شوند. تصاویری که با قرار دادن مارکر روی SSN یا گره های قابل لمس گرفته می شوند، نیز در تشخیص مهم است. برای بهتر نمایان شدن آناتومی تیروئید می توان کولیماتور دستگاه را به گردن نزدیک کرده و تصاویر بزرگتری از تیروئید تهیه کرد. مواقعی که مشکوک به تیروئید اکتوپیک هستیم، تهیه یک نمای اضافی از ناحیه مدیاستن الزامی است.

زمانی که از ید برای اسکن تیروئید استفاده می شود، معمولاً یک آزمون جذب تیروئید نیز قبل یا بعد از اسکن انجام می گیرد.


پزشكي هسته اي اسکن هسته ای پزشکی هسته ای چیست مرکز پزشکی هسته ای عوارض پزشکی هسته ای اسکن هسته ای کلیه طب هسته ای اسکن هسته ای کلیه کودکان

یافته های تصویری

غده تیروئید طبیعی، چروانه ای شکل است. جذب پرتودارو در آن یکنواخت و لوب های آن با جذب تقریباً قرینه ظاهر می شود. لوب راست معمولاً قدری بزرگتر از لوب چپ بوده و ناحیه ایسم اغلب دیده نمی شود. لوب پیرامیدال یک لوب سوم است که گاهی نمایان می شود.

یافته های غیرطبیعی شامل بزرگ شدن غده و نمایان شدن گره های بدون فعالیت، فعال یا بیش فعال است. هدف از اسکن تیروئید پیدا کردن گره ها نیست. بلکه هدف این است که آیا گره رادیودارو را جذب می کند یا خیر. تشخیص این که گره ها منفرد بوده یا متعدد هستند، نیز مهم است. گره هایی که پرتودارو را جذب نمی کنند به نام ندول سرد خوانده می شوند. این موارد می توانند یک آدنوم خوش خیم، کیست، هماتوما یا ضایعات التهابی یا یک کارسینوم تیروئید باشند. ندول های داغ معمولاً خوش خیم هستند.

همچنین مطالعه کنید :درمانگاه قلب اطفال در مشهد
همچنین مطالعه کنید :بیماری واریس پا چیست؟


دکتر احسان جمشیدیان پزشک متخصص قلب در مشهد، پزشک متخصص قلب در مشهد، بهترین پزشک متخصص قلب در مشهد، کلینیک تخصصی قلب نگار مشهد

متخصص قلب و عروق

دکتر احسان جمشیدیان


مشاهده رزومه

بهترین دکتر قلب مشهد، دکتر قلب مشهد، دکتر افسانه محمدی دکتر قلب مشهد

متخصص قلب و عروق / فلوشیپ فوق تخصصی اینترونشنال کاردیولوژی

دکتر افسانه محمدی


مشاهده رزومه

دکتر اسماعیل زاده صبور پزشک متخصص قلب در مشهد، پزشک متخصص قلب در مشهد، بهترین پزشک متخصص قلب در مشهد، کلینیک تخصصی قلب نگار مشهد

متخصص قلب و عروق

دکتر اسماعیل زاده صبور


مشاهده رزومه

پزشکی هسته ای چیست؟ 💓

پزشکی هسته ای، یکی از جدیدترین ومدرن ترین روش های پزشکی در درمان بیماری هاست. امروزه از انرژی هسته ای در درمان بیما ری ها و تصویربرداری از بدن بسیار استفاده می شود. اما هنوز این سؤال برای اکثریت جامعه مطرح است که پزشکی هسته ای چیست؟ در این مطلب قصد داریم به این پرسش پاسخ دهیم و شما را با پزشکی هسته ای بیشتر آشنا کنیم.

مراقبت از بیمار در پزشکی هسته ای

مهارت های مراقبت اولیه یک جزء ضرور کار پزشکی هسته ای هستند. بیمار هنگام حضور در بخش پزشکی هسته ای عموماً تحت مراقبت تکنسین می باشد. بنابراین ممکن است به توجهاتی که مستقیماً با بررسی های پزشکی هسته ای مرتبط نیستند، نیاز داشته باشد. برخی مهارت ها مانند تزریق داخل وریدی یا اندازه گیری فشار خون ممکن است بعنوان بخشی از اقدامات پزشکی هسته ای مورد نیاز باشد.

کاربرد پزشکی هسته ای در درمان بیماری های قلب و عروق

تصویربرداری از دستگاه قلب و عروق یکی از کارهای روزمره در اکثر بخش های پزشکی هسته ای است. به همین جهت تکنسین باید آشنایی کامل با آن داشته باشد. قلب یک عضو عضلانی است که در فضای میانی قفسه سینه قرار گرفته است. دو سوم از قلب در سمت چپ خط وسط و در مجاورت قاعده ریه چپ واقع شده است. محور طولی قلب با زاویه ای در حدود 30 تا 50 درجه نسبت به استرنوم قرار دارد.



پاسخ دادن

آدرس ایمیل شما منتشر نمی شود. فیلدهای ضروری نشانه گذاری شده اند *




در جریان قلب خود باش





ما پزشکیم, ما متخصصیم




آدرس : ایران، خراسان رضوی، مشهد، بلوار وکیل آباد، بین وکیل آباد 47 و 49



شماره تماس: 31688-051



‌کلیه حقوق مادی و معنوی سایت متعلق به کلینیک قلب نگار می‌باشد