پیس میکر یا باتری قلب چیست؟ 💓

باتری قلب چیست؟ پیس میکر چیست؟ طول عمر بیمارانی که باتری قلب دارند چقدر است؟ پاسخ تمامی این پرسش ها را در این مقاله بخوانید.

اگر سیستم هدایتی قلب به هر دلیلی دچار اختلال شود، تحریک میوکارد و ایجاد انقباض در عضله قلب به وسیله تحریک از منبع خارجی امکان پذیر است. این کار توسط دستگاه الکترونیکی یا ژنراتوری صورت می گیرد که آن را پیس میکر به معنی ایجادکننده ضربان قلب یا باتری قلب می گویند. در این مطلب قصد داریم به این پرسش پاسخ دهیم که پیس میکر یا باتری قلب چیست؟

اولین دستگاه پیس میکر در سال 1932 استفاده شده است. پیس میکر یا باتری قلب یک دستگاه الکترونیکی است که قادر است به وسیله الکترودی که در نوک کاتتر یا سیم آن قرار دارد و در ایپیکارد یا آندوکارد گذاشته می شود، بطور مکرر و اتوماتیک وار و بر حسب دلخواه و نیاز بیمار، تحریک الکتریکی به قلب وارد کند. این تحریک الکتریکی سبب دپولاریزاسیون بطن ها، ایجاد انقباض عضله قلب و ضربان قلبی مؤثر و مفید می شود.

همچنین مطالعه کنید : سکته قلبی چیست ؟

موارد استفاده پیس میکر یا باتری قلب عبارت اند از:

آسیستول بطنی (در موارد اورژانس از پیس میکر موقت استفاده می شود.)
وقفه سینوسی متناوب
برادیکاردی شدید که برون ده قلبی کم و با حملات استوکس آدامس همراه باشد.
بلوک درجه دو گره AV (موبیتز تیپ دو)
بلوک درجه سه گره AV که به درمان مقاوم و با حملات استوکس آدامس همراه باشد.
سندروم گره سینوسی بیمار (SSS)
بلوک شاخه چپ به دنبال سکته قلبی حاد
بلوک شاخه راست همراه با همی بلوک شاخه چپ
فیبریلاسیون دهلیزی با جوانب بطنب بسیار کم
برای مهار آریتمی های دهلیزی (PAT) یا بطنی (VT)
بیمارانی که تحت عمل جراحی قلب قرار می گیرند و احتمال ایست قلبی یا بلوک های گره AV وجود دارد.
در مواقع استفاده از شوک الکتریکی و کاتتریزاسیون قلبی کاربرد دارد.

همچنین مطالعه کنید : معرفی قرص پرانول

ساختمان دستگاه پیس میکر

مدل های زیادی از دستگاه های پیس میکر وجود دارد، اما هر کدام قابلیت منحصر به فردی را دارا هستند. هر پیس میکر دارای یک ژنراتور (تولیدکننده ایمپالس ایکتریکی) و یک سیم (الکترود) می باشد که تحریک الکتریکی را به قلب می رساند.

«متخصص قلب مشهد – دکتر قلب مشهد»

ژنراتور

ژنراتور منبع انرژی پیس میکر یا باتری قلب است که با باطری کار می کند. ژنراتور دارای مدارهای الکترونیکی ظریفی است که موضف به تولید ایمپالس های الکتریکی زمان بندی شده و نیز احساس فعالیت های قلبی می باشند. باطری ژنراتور می تواند از جنس لیتیم، جیوهروی و هسته ای باشد. در حال حاضر بیشتر باطری ها از جنس لیتیم است که حدوود نه سال یا بیشتر دوام دارند. در صورت تمام شدن عمر باطری، باطری نو جایگزین می شود.

ژنراتورهای باطری هسته ای (منبع پلوتونیوم 238) می تواند 20 سال یا بیشتر دوام داشته باشد. اما در حال حاضر کمتر مورد استفاده قرار می گیرند.

ژنراتورهای تولیدکننده نبض دارای کنترل کننده های متعددی از قبیل برون ده (انرژی الکتریکی)، سرعت صدور ایمپالس، کیفیت صدور ایمپالس و حساسیت می باشند. در پیس میکرهای موقت این کنترل کننده ها در دسترس بوده و به آسانی می توان آن ها را تنظیم کرد.

همچینین مطالعه کنید : تست ورزش چیست ؟

برون ده انرژی الکتریکی، به شدت جریان الکتریکی که به وسله ژنراتور تولید می شود و به میوکار منتقل می گردد، اطلاق می شود. میزان برون ده به وسیله میلی آمپر (MA) مشخص می شود.

تنظیم برون ده انرژی الکتریکی به وسیله پزشک بعد از وارد کردن کاتتر پیس میکر انجام می شود. برای تنظیم برون ده پیس میکر، پزشک ابتدا میزان برون ده پیس میکر را زیاد می کند. سپس به مانیتورینک EKG نگاه می کند. پزشک این کار را تا زمانی که ضربان بطنی تسخیرکننده (Capture) پیس میکر مشاهده شود، ادامه می دهد. سپس مجدداً مقدار برون ده را کمنموده تا زمانی که مجدداً ضربان بطنی تسخیرکننده ناپدید شود، زمانی که ضربان بطنی تسخیرکننده از بین می رود، معرف حد آستانه تحریک پذیری عضله قلب است.

حد آستانه تحریک پذیری عضله قلب، حداقل میزان انرژی الکتریکی است که سبب دپولاریزاسیون عضله قلب می شود که معمولاً میلی آمپر می باشد. با توجه به موقعیت فرد و محل قرارگیری سیم پیس میکر، برون ده پیس میکر روی میلی آمپر بیشتر (معمولاً 2 تا 3 برابر حد آستانه) تنظیم می شود.

باطری قلب چیست باطری قلب انسان باطری قلب در سالمندان باطری قلب icd باطری قلب چند ساله است باطری قلب موقت پیس میکر پیس میکر موقت پیس میکر اکسترنال

همچنین مطالعه کنید : تست ورزش قلب چند دقیقه است؟

سرعت صدور ایمپالس

سرعت صدور ایمپالس با توجه به هدف درمانی و موقعیت بالینی بیمار تنظیم می شود. به استثنای موارد اندکی، سرعت صدور ایمپالس معمولاً بین 70 تا 80 ضربه در دقیقه تنظیم می شود.

معمولاً سه کیفیت جهت صدور ایمپالس الکتریکی به وسیله پیس میکر وجود دارد که شامل موارد زیر است:

کیفیت با سرعت ثابت یا غیر سینکرونیزه: در این کیفیت، پیس میکر ایمپالس های الکتریکی را با سرعت ثابت و بدون توجه به ریتم قلبی بیمار صادر می کند. به علت این که مکانیسم احساس ضربان قلب در پیس میکر غیر فعال است، پیس میکر از ریتم خود به خودی قلب بیمار چشم پوشی می کند. امروزه به ندرت از این کیفیت ایجاد ضربان، استفاده می شود. این کیفیت ایجاد ضربان برای بیماران مبتلا به آسیستول و بیمارانی که سرعت ضربان آن ها به طور طبیعی زیر 60 ضربان در دقیقه است و قلب تمایلی به پیدایش آریتمی ندارد، استفاده می شود.

معایب کیفیت با سرعت ثابت عبارت اند از: 1) احتمال ایجاد تاکیکاردی هنگامی که پیس میکر و گروه SA هر دو شروع به فعالیت می کنند. 2) عدم هماهنگی بین فعالیت دهلیزها و بطن ها 3) در حین فعالیت و تب، این کیفیت اجازه نمی دهد سرعت ضربان قلب بطور هماهنگ با سطح فعالیت مددجو افزایش یابد. 4) عیب مهم و خطرناک کیفیت با سرعت ثابت این است که توجهی به ضربان قلب ندارد. لذا این خطر وجود دارد که ایمپالس پیس میکر روی مرحله آسیب پذیری عضله قلب (روی موج T) بیاید، پدیده R on T اتفاق افتاده و سبب بروز تاکیکاردی و فیبریلاسیون بطنی شود.

همچنین مطالعه کنید : درد دست چپ

کیفیت تقاضا: امروزه بیشتر از این کیفیت صدور ایمپالس استفاده می شود. در این کیفیت، پیس میکر با ریتم قلبی بیمار رقاب نمی کند و روی امواج طبیعی قلب ایمپالس نمی فرستد. در این کیفیت، پیس میکر در صورت نیاز زمانی ایمپالس را می فرستد که سرعت ضربان قلب از حد تنظیم شده برای پیس میکر کمتر باشد. در این صورت پیس میکر شروع به فعالیت و فرستادن ایمپالس می کند و ضربان قلب را در حد تنظیم شده نگاه می دارد.

این کیفیت صدور ایمپالس، خطرات کیفیت صدور ایمپالس با سرعت ثابت را ندارد.

کیفیت ضربان سازی غالب: برخی از پیس میکرها دارای دکمه Overdrive Pacing هستند. با فعال کردن این دکمه، پیس میکر 200 تا 500 ایمپالس در دقیقه صادر می کند. این کیفیت صدور ایمپالس برای غلبه و مهار برخی از تاکی آریتمی های فوق بطنی و بطنی استفاده می شود.

در این روش، پیس میکر با صدور ایمپالس بیشتر از تاکی آریتمی مربوطه، سبب شکسته شدن چرخه ورود مجدد و توقف تاکی آریتمی مربوطه می گردد. در مواردی که درمان دارویی و کاردیوورسیون در درمان برخی از تاکی آریتمی های فوق بطنی و بطنی مؤثر نباشند، مکن است از این روش پیس کردن استفاده شود.

همچنین مطالعه کنید : نارسایی قلبی چیست ؟

در کیفیت تقاضا کاربرد دارد و فعال می شود. در این حالت یک الکترود حسی در نوک سیم پیس میکر می تواند فعالیت خود به خودی قلب بیمار را احساس کند. اگر ضربان قلب به وسیله sense احساس نشود، پیس میکر تحریک الکتریکی خود را می فرستد. اگر ضربان قلب توسط sense احساس شود، پیس میکر تحریک الکتریکی جهت انقباض قلب نمی فرستد. معمولاً sense بین 1تا 3 میلی ولت با توجه به ولتاژ یا ارتفاع کمپلکس QRS تنظیم می شود.

یک جریان الکتریکی وقتی کامل است که الکتریسیته از قطب منفی به طرف قطب مثبت در یک محیط هادی جریان یابد. لذا برای تکمیل مدار الکتریکی یک سیستم پیس میکر به دو قطب یا الکترود مثبت و منفی نیاز است.

الکترودهای دستگاه پیس میکر ممکن است یک قطبی یا دو قطبی با شد. در نوع یک قطبی، الکترود منفی در داخل قلب و الکترود مثبت در خارج قلب گذاشته می شود. در نوع دو قطبی،الکترودهای مثبت و منفی هر دو روی یک سیم واحد به فاصله کمی از هم قرار دارند و در داخل قلب کار گذاشته می شوند. در حال حاضر بیشتر از الکترودهای دوقطبی استفاده می شود.

همچنین الکترودهای دستگاه پیس میکر به دو نوع اندوکاردیال و اپیکاردیال هستند. الکترودهای اغلب دستگاه پیس میکر از نوع اندوکاردیال هستند. الکترودهای اندوکاردیال، معمولاً از راه داخل وریدی گذاشته می شوند و در داخل قلب قرار می گیرند. الکترودهای اپیکاردیال در بچه ها، افراد مبتلا به کم خونی، افراد با اختلالات انعقادی، افراد با دریچه تریکوسپید مصنوعی، عفونت های سیستمیک و بعد ازعمل جراحی قلب باز (به طور موقت) استفاده می شوند.

همچنین مطالعه کنید : آنژیوگرافی قلب

برای بررسی عملکرد پیس میکر در EKG، باید توجه داشت در زمانی که ایمپالس الکتریکی توسط پیس میکر به قلب فرستاده می شود، یک منحنی خطی یا نیزه ای به نام Spike در EKG دیده می شود. بلندی این خطوط Spike به میزان برون ده انرژی الکتریکی و نوع الکترودها (یک قطبی یا دوقطبی) بستگی دارد.

هر چه میزان برون ده انرژی الکتریکی پیس میکر بیشتر باشد، بلندی این خطوط نیزه ای یا Spike بیشتر است. وقتی الکترود دستگاه پیس یکر یک قطبی باشد، Spike بلندتر است. مدت زمان این خطوط (مدت ایمپالس) حدود 0.04-0.02 ثانیه است. اگر دستگاه به خوبی تنظیم شده باشد و باعث تسخیر عضله قلب شود، به دنبال این خطوط Spike ما منحنی دپولاریزاسیون عضله قلب را می بینیم.

با توجه به این که الکترود محرک دهلیز را تحریک کند و یا بطن را تحریک کند، ما باید به دنبال خطوط Spike، منحنی دپولاریزاسیون دهلیزی (موج p) یا منحنی دپولاریزاسیون بطنی (کمپلکس QRS) را داشته باشیم.

اگر الکترود در بطن راست قرار داده شود، نوک کاتتر (الکترود) در قسمت نوک بطن راست قرار می گیرد. به این ترتیب نمودار دپولاریزاسیون بطنی به صورت پهن و مشابه PVC می باشد. ضمناً علائمی به صورت LBBB را در EKG می بینیم. زیرا الکترود در نوک بطن راست قرار دارد. لذا ابتدا سبب تحریک بطن راست و سپس سبب تحریک بطن چپ می شود.

همچنین مطالعه کنید : معرفی قرص بتاهیستین

همچنین مطالعه کنید : اکوی پیشرفته قلب چیست ؟

به دلیل پیچیدگی دستگاه های پیس میکر، استفاده وسیع، تعداد زیاد و اسامی ختلف آن ها در سال 1980 یک روش طبقه بندی واحد را به صورت کدگذاری بر اساس عملکرد دستگاه های پیس میکر پیشنهاد شد. هدف از ارائه بین روش کدگذاری، فراهم نمودن یک روش ایمن و ایجاد زبان مشترک برای بیان عملکرد دستگاه های پیس میکر بوده است.به این روش کدگذاری، کدگذاری NAPSE-BPEG می گویند. زیرا به وسیله انجمن ضربان سازی و الکتروفیزیولوژی آمریکای شمالی و گروه ضربان سازی و الکتروفیزیولوژی بریتانیا تصویب شده است. کد کامل شامل پنج حرف است و در سال 2002 تجدید نظر شده است.

حذف اول کد: معرف حفره ای است که الکترود محرک پیس میکر در آن حفره قرار می گیرد و برون ده انرژی الکتریکی (ایمپالس الکتریکی) در آنجا تخلیه می شود. حرف اول کد ممکن است شامل وارد ذیل باشد:

A (Atrium): الکترود محرک پیس میکر در دهلیز قرار دارد و ایمپالس الکتریکی را به دهلیز می فرستد. در بیماران با بلوک یا ایست سینوسی استفاده می شود.

V (Ventricular): الکترود محرک پیس میکر در بطن قرار دارد و ایمپالس الکتریکی را به بطن می فرستد.

D (Dual): الکترود محرک پیس میکر در دهلیز و بطن قرار دارد و ایمپالس الکتریکی را به هر دو حفره دهلیز و بطن می فرستد.

O (None): هیچکدام از عملکرد موارد بالا را ندارد.

همچنین مطالعه کنید : معرفی قرص آ اس آ

V (Ventricular): الکترود محرک پیس میکر در بطن قرار دارد و ایمپالس الکتریکی را به بطن می فرستد.

D (Dual): الکترود محرک پیس میکر در دهلیز و بطن قرار دارد و ایمپالس الکتریکی را به هر دو حفره دهلیز و بطن می فرستد.

O (None): هیچکدام از عملکرد موارد بالا را ندارد.

حرف دوم کد: معرف حفره ای است که الکترود حسی پیس میکر (sense) در آن قرار می گیرد و فعالیت قلب را در آن حفره مشخص احساس می کند. حرف دوم کد ممکن است شامل موارد ذیل باشد:

A (Atrum): الکترود حسی پیس میکر در دهلیز قرار دارد و فعالیت بطن را احساس می کند.

V (Ventricular): الکترود حسی پیس میکر در بطن قرار دارد و فعالیت بطن را احساس می کند.

D (Dual): الکترود حسی پیس میکر در هر دو حفره دهلیز و بطن قرار دارد و فهالیت این دو حفره را احساس می کند.

O (None)» فاقد عملکرد حسی است.

حرف سوم کد: نشان دهنده کیفیت پاسخ پیس میکر به فعالیت الکتریکی حس شده در حفرات قلب است. حرف سوم کد ممکن است شامل موارد ذیل باشد:

I (Inhibited) یا مهار شده: بر اساس کیفیت تقاضا است. با توجهه به تعداد ضربان و ریتم قلبی بیمار ایمپالس را صادر می کند. زمانی که ایمپالس الکتریکی ضربان خود قلب حس شد، دستگاه پیس میکر ایمپالس الکتریکی نمی فرستد.

T (Tiggered) یا تحریک شده: بر اساس کیفیت تقاضا است. اما دستگاه پیس میکر بدون توجه به ریتم قلبی بیمار، ایمپالس تحریکی را می فرستد.

D (Dual) یا پاسخ دوگانه: در صورت فعالیت خود به خودی دهلیز و بطن، پیس میکر به این دو حفره ایمپالس نمی فرستد. اما اگر فعالیت خود به خودی دهلیزی وجود داشته باشد، دستگاه پیس میکر فقط به بطن ایمپالس می فرستد.

O (None): دستگاه پیس میکر در برابر ایمپالس الکتریکی حس شده، واکنشی نشان نمی دهد.

حرف چهارم کد: نشان دهنده توانایی دستگاه پیس میکر در برنامه سازی برای تنظیم تعداد ضربان قلب، برون ده قلب، هر دو یا چندین برنامه دیگر است. حرف چهارم کد ممکن است شامل موارد زیر باشد:

P (Simple Prorammability): دارای توانایی برنامه سازی پیچیده برای چند مورد بطور همزمان است.

C (Communicating): دارای توانایی برقراری ارتباط یا تله متری است. بدین صورت که اطلاعات مربوط به پیس میکر با کمک یک وسیله ای که روی قفسه سینه بیمار قرار می گیرد، قابل دسترس است.

R (Rate Modulation): دارای توانایی در صدور ایمپالس مطابق با نیاز فیزولوژیک بدن است. بدین صورت که قادر است تعداد ضربان قلب را در هر لحظه با توجه به فعالیت جسمی، درجه حرارت بدن، تغییرات اسید و باز، تعداد و عمق تنفس و میزان اشباع هموگلبین از اکسیژن تنظیم کند.

O (None): هیچ کدام از عملکرد موارد بالا را ندارد.

همچنین مطالعه کنید : درمان قطعی فشار خون بالا

حرف پنجم کد: نشان دهنده توانایی ضد تاکیکاردی و شوک الکتریکی دستگاه پیس میکر است.

P (Pacing Antitachydysrhythmia): دارای توانایی ضربان سازی غالب بر علیه تاکی آریتیم ها است. این توانایی بیشتر برای مهار تاکی آریتمی های دهلیزی و تاکیکاردی بطنی که با مکانیسم ورود مجدد ایجاد می شوند، کاربرد دارد. در این روش پیس میکر با ضربان سازی غالب صدور ایمپالس های با تعداد زیاد نقش رهبری با پیس میکری قلب را بطور موقت بر عهده می گیرد. بدین ترتیب سبب قطع چرخه ورود مجدد و در نتیجه توقف تاکی آریتمی می گردد.

S (Shock): دارای توانایی دادن شوک الکتریکی می باشد. بدین ترتیب که پس از تشخیص دادن فیبریلاسیون بطنی، بطور خودکار شوک الکتریکی برای رفع فیبریلاسیون بطنی به قلب می دهد.

D (Dual): دارای توانایی ضربان سازی غالب علیهتاکی آریتمی ها و دادن شوک الکتری است.

O (None): هیچ کدام از عملکرد موارد بالا را ندارد.

در غالب موارد از سه حرف اول کد استفاده می شود. حرف چهارم و پنجم کد ممکن است در پیس میکرهای دائم استفاده شوند.

بدین ترتیب پیس میکر VOO دارای کیفیت Fix Rate است. این پیس میکر ممکن است با عملکرد قلب تداخل کرده، امواج خود را روی موج T فرستاده و سبب بروز پدیده R on T و آریتمی های خطرناک بطنی شود.

انتخاب پیس میکر مناسب به وضعیت بالینی بیمار، نوع آریتمی و تعداد ضربان قلب بیمار بستگی دارد. پیس میکر نوع VVI از نظر فهمیدن و کنترل آن توسط افراد، ساده ترین نوع می باشد. این نوع پیس میکر هم بطن را پیس (تحریک) کرده و هم بطن را حس می کند. این پیس میکر به دهلیز ایمپالس نمی فرستد و سبب تحریک دهلیزها نمی شود. با این وجود غالباً می تواند برون ده قلبی کافی ایجاد کند. گاهی به علت کاهش پرشدگی بطن به علت عدم انقباض دهلیزها، کاهش BP و درد قفسه سینه ایجاد می شود.

پیس میکر DDD بهترین نوع دستگاه پیس میکر بوده که بیشترین برون ده قلبی را فراهم می کند. باعث انقباض دهلیز و بطن می شود. این نوع پیس میکر دو حفره ای، در صورت عدم حضور فعالیت قلبی، دهلیز و بطن را به ترتیب برنامه داده شده پیس می کند. اگر فعالیت خود به خودی دهلیز وجود نداشته باشد، دهلیز را پیس می کند. اگر فعالیت بطن وجود نداشته باشد، بطن را پیس می کند.

چون دهلیزها قبل از بطن ها منقبض می شوند،باعث بهبودی حجم ضربه می شود. از این رو به این نوع پیس میکر، پیس میکر فیزیولوژیک یا هماهنگ نیز می گویند. در بیماری های گره SA و گره AV (بلوک درجه دو و سه) استفاده می شوند. در افراد مبتلا به فلاتر و فیبریلاسیون دهلیزی از این نوع پیس میکر استفاده نمی شود. زیرا سبب پاسخ بطنی خیلی سریع و نامنظم می شود.

همچنین مطالعه کنید : اکو تخصصی قلب چیست؟

پیس میکرها بر اساس مدت استفاده به دو نوع پیس میکر موقت و دائم تقسیم بندی می شوند.

پیس میکر موقت

در مواقع اورژانسی (مانند ایست قلبی) یا بطور انتخابی (مثلاً بعد از عمل جراحی قلب) و کلاً زمانی که بیمار برای دوره کوتاه مدت (حدود دو هفته) به پیس میکر نیاز دارد، از پیس میکر موقت استفاده می شود. این نوع پیس میکر به دو روش استفاده می شود. این دو روش عبارت اند از: از راه قفسه سینه و از راه وریدی.

گذاشتن پیس میکر موقت از راه قفسه سینه

در این روش سیم پیس میکر به وسیله تروکار و یا از طریق برش جراحی دیواره قفسه سینه به اپیکارد متصل می شود. عوارض گذاشتن پیس میکر از این راه شامل صدمه به شریان کرونر، خونریزی و تامپوناد قلبی است. به علت عوارض مذکور، این روش جز در عمل جراحی قلب باز کاربرد زیادی ندارد. در بیشتر موارد، حین عمل قلب باز سیم پیس میکر به اپیکارد قلب متصل می شود. سپس چند روز بعد از عمل جراحی در صورتی که بیمار مشکلی نداشته باشد، سیم های پیس میکر موقت خارج می شود.

همچنین مطالعه کنید : اسکن هسته ای قلب چیست ؟

شایع ترین روش استفاده از پیس میکر موقت است. در این روش از راه ورید ژیگولر، ساب کلاوین، بازویی و یا رانی کاتتر پیس میکر را که الکترودی در نوک آن قرار دارد، با هدایت به وسیله فلورسکوپی به طرف دهلیز راستهدایت نموده و پس از عبور از دریچه تریکوسپید در داخل بطن راست قرار می دهند. پس از قرار دادن کاتتر پیس میکر، کار پیس میکر را به وسیله مانیتورینگ EKG بررسی می کنند. اگر خوب کار کند کاتتر را به پوست بخیه می کنند. این روش تحت بی حسی موضعی انجام می شود.

بعد از انجام این تکنیک، بیمار باید بین 24 تا 48 ساعت CBR باشد. علائم حیاتی و EKG باید مانیتورینگ شود. محل عمل از نظر خونریزی، هماتوم، تورم و درد باید بررسی گردد.

شایع ترین عوارض نصب پیس میکر از طریق ورید این است که بیمار به علت عدم آگاهی ممکن است کاتتر پیس میکر را بکشد و سبب جابجایی و خارج شدن آن شود. عوارض دیگر شامل عفونت محل ورود کاتتر (فلبیت)، سپتی سمی، خونریزی موضع ورود کاتتر، آریتمی، پارگی میوکارد و پنوموتوراکس می باشد.

پیس میکر دائم

زمانی که بیمار دچار اختلالات غیر قابل برگشت سیستم هدایت قلبی باشد و یا راه های هدایتی امواج الکتریکی بطن بطور کامل بلوکه شود، به پیس میکر دائم داخلی نیاز است. این پیس میکرها در داخل بدن قرار می گیرند. وزن این نوع پیس میکرهای دائم داخلی حدود 15 تا 25 گرم است. این نوع پیس میکرها از راه قفسه سینه و از راه وریدی استفاده می شوند.

همچنین مطالعه کنید : مراقبت های بعد از فنر گذاشتن قلب چیست؟

گذاشتن پیس میکر دائم از راه قفسه سینه

در این روش قفسه سینه بیمار در فضای بین دنده ای پنجم باز شده و سپس الکترود را به اپیکارد بطن چپ بخیه می زنند و ژنراتور پیس میکر را در زیر پوست ناحیه شکمی کمری جای گذاری می کنند.

گذاشتن پیس میکر دائم از راه وریدی

شبیه به نصب پیس میکر کوقت از راه وریدی است. به این تفاوت که جعبه ژنراتور پیس میکر در یک محفظه کوچک در زیر پوست ناحیه زیر استخوان ترقوه راست یا چپ قرار می گیرد. اغلب دستگاه های پیس میکر دائمی از این راه قرار داده می شوند.

عوارض پیس میکر دائم شامل عفونت محل عمل جراحی و محل قرارگیری باطری، خوب کار نکردن باطری قلب و قطع شدن تماس الکترود با عضله قلب در اثر پیدایش بافت فیبروزه می باشد.

پیس میکر پوستی

به این نوع پیس میکر، پیس میکر خارجی نیز می گویند. این نوع پیس میکر غیرتهاجمی است. بطوری که الکترودهای پیسمیکر روی سطح پوست قفسه سینه قرار می گیرند. پیس میکرهای پوستی اولین بار در سال 1950 معرفی شده اند و از قدیمی ترین نوع پیس میکرها هستند. در حال حاضر این نوع پیس میکرها ضمیمه اغلب دستگاه های الکتروشوک خارجی دستی می باشند و در بخش های اورژانس و مراقبت ویژه استفاده می شوند.

به طور کلی موارد استفاده پیس میکر خارجی شامل موارد زیر است:

در موارد اورژانسی به دنبال برادی کاردی شدید و آسیستول، تا وسایل جهت گذاشتن پیس میکر موقت فراهم شود.
در مواردی که گذاشتن پیس میکر داخلی ممنوع باشد (مثلاً درچه تریکوسپید مصنوعی، ضعف سیستم ایمنی، سپتی سمیو بیماری های خونریزی دهنده)
اشکال و اختلال در پیس میکر دائم
حین اقدامات تهاجمی مانند کاتتریزاسیون قلبی برای پیشگیری از آریتمی ها یا ایست قلب
مهار تاکیکاردی بطنی (VT)

همچنین مطالعه کنید : علائم سکته قلبی خاموش چیست؟

مقدار برون ده انرژی الکتریکی پیس میکر پوستی بین 50 تا 200 میلی آمپر تنظیم می شود. قطر صفحه الکترودهای این نوع پیس میکر حدود 8 سانتیمتر است. نحوه قرار گرفتن این الکترودها روی سطح بدن بیمار حائز اهمیت است. روش ارجح و مطلوب در گذاشتن الکترودها در سطح بدن بیمار، وضعیت قدامی-خلفی است. در این حالت الکترود منفی در سمت چپ قفسه سینه بین زائیده گزیفوئید و خط عمودی که از پستان می گذرد، قرار می گیرد.

الکترود مثبت در پشت بیمار در زیر استخوان کتف چپ گذاشته می شود. اگر گذاشتن الکترودها به طریق مذکور مقدور نباشد، الکترودها را در وضعیت قدامی-قدامی قرار می دهیم. در این حالت الکترود منفی روی خط میانی زیر بغل چپ در چهارمین فضای بین دنده ای قرار گرفته و الکترود مثبت در زیر استخوان ترقوه سمت راست قرار می گیرد. وضعیت قدامی-قدامی چندان مطلوب نیست. زیرا موجب تحریک عضله پکتورال و درد می شود.

از نکات مورد توجه در استفاده از پیس میکر پوستی اینکه ناحیه ای از پوست که زیر الکترود قرار می گیرد، باید تمیز و خشک شود. اگر موهای روی قفسه سینه زیاد باشد و ایجاد اشکال نماید، باید کوتاه شوند. حاشیه چسبنده الکترودها به ژل نباید آغشته شود. زیرا وجود ژل روی لبه های الکترود ممکن است موجب سوختگی پوست شود.

عوارض پیس میکر پوستی

عوارض پیس میکر پوستی عبارت اند از: انقباض عضلات و درد ناحیه و سوختگی موضعی. برای کاهش اضطراب، انقباض عضلات و درد معمولاً قبل استفاده از پیس میکر پوستی از دیازپام و داروهای مخدر استفاده می شود. در موارد عدم تحمل از طرف بیمار، مصرف این داروها تکرار می شود.

همچنین مطالعه کنید : بیماری واریس پا چیست؟

عملکرد این دستگاه ها شبیه به پیس میکر داخلی بوده و در داخل بدن کاشته می شوند. این دستگاه های الکترونیکی به صورت یک دستگاه الکتروشوک داخلی خودکار عمل می کنند. این دستگاه ها طوری تنظیم شده اند که در صورت بروز آریتمی خطرناک (به ویژه بطنی) آن را تشخیص داده و به صورت خودکار به قلب شوک الکتریکی می دهند.

در بیماری که به طور مکرر دچار آریتمی های خطرناک بطنی می شود و در معرض خطر بالای مرگ قلبی ناگهانی قرار دارد، از دفیبریلاتور کادیوورتر خودکار قابل کاشت استفاده می شود. همچنین کاشتن پروفیلاکسی ICD در افراد در معرض خطر مرگ قبلی ناگهانی شامل افراد مبتلا به کاردیومیوپاتی، سندرم QT طولانی ایدیوپاتیک، بیماران مبتلا به اختلالات عملکرد بطن چپ متوسط تا شدید (کسر خروجی یا اجکشن فراکشن 40% یا کمتر) و یا بیماران CAD که در معرض بالای خطر ایست قلبی هستند، توصیه می شود. در بیماران مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی علامت دار، عودکننده و مقاوم به دارو نیز ممکن است ICD استفاده شود.

نارسایی قلبی علائم نارسایی قلبی درمان نارسایی قلبی طول عمر بیماران نارسایی قلبی انواع نارسایی قلبی نارسایی احتقانی قلب نارسایی بطن چپ نارسایی قلبی در جوانان نارسایی قلبی و تنگی نفس

یک ICD شامل یک ژنراتور در حدود اندازه یک بسته کبریت و حداقل دارای یک الکترود در داخل بطن راست است که می تواند فعالیت الکتریکی ذاتی خود قلب را حس کند و ایمپالس الکتریکی دهد. پروسیجر کاشت این دستگاه، مراقبت بعد از کاشت و طول مدت بستری در بیمارستان بسیار شبیه وارد کرد یک پیس میکر داخلی است.

هنگامی که یک آریتمی رخ می دهد، حس گرهای تعداد ضربان، آن را سریعاً حس می کنند. سپس دستگاه به طور خودکار شارژ می شود و انرژی الکتریکی برنامه ریزی شده را از طریق الکترودهای مربوطه به قلب می دهد. این دستگاه ها می توانند در صورت نیاز تا شش شوک را هم بدهند. داروهای ضد آریتمی معمولاً در بیماران دارای ICD تجویز می شوند تا وقوع تاکی آریتمی را به حداقل برسانند و دفعات تخلیه ICD را کاهش دهند.

برخی از ICDهای جدید دارای قابلیت پیس میکری نیز می باشند که اگر بیمار دچار برادیکاردی شود، به وی کمک می کنند. معمولاً روش کار پیس میکر به صورت VVI است. (V، بطنی را پیس می کند. I فقط اگر بطن ها دپولاریزه نشوند، آن را پیس می کند). برخی ICDها فیبریلاسیون دهلیزی را نیز درمان می کنند.

دستگاه ICD انواع مختلفی دارد. این که کدام دستگاه ICD مورد استفاده قرار گیرد و چگونه برنامه ریزی شود، به دیس ریتمی بیمار بستگی دارد. همانند پیس میکرها، کد NASPE-BPEG برای بیان عملکرد ICDها وجود دارد. اولین حرف، حفره یا حفره هایی را نشان می دهد که شوک به آن ها داده می شود. دومین حرف، حفره ای را نشان می دهد که ضربان سازی ضدتاکیکاردی می تواند در آن انجام شود. حرف سوم روش مورد استفاده به وسیله ژنراتور برای شناساسس تاکیکاردی را نشان می دهد. آخرین حرف حفره هایی را نشان می دهد که ضربان سازی ضد برادیکاردی را دارند.

همچنین مطالعه کنید : اکو مری چیست؟

عوارض کاشت ICDها مشابه عوارضی است که همراه با جایگذاری پیس میکر وجود دارد. علرضه اولیه عفونت مرتبط با جراحی است. خر آن با جایگذاری باتری با لید افزایش می یابد. عوارض کمی در ارتباط با جنبه های فنی وسیله، مانند پیس میکرها، مانند خالی شدن زودهنگام باتری و از جا خارج شدن یا شکستگی لیدها وجود دارد.

انجام نامناسب ICD درمانی، معمولاً در ارتباط با حساسیت بالا عارضه شایع دیگر است. این مشکل نیاز به برنامه ریزی مجدد دستگاه دارد. به بیمار گفته می شود که شوک الکتریکی ایجاد شده توسط ICD، به مقداری درد قفسه سینه و احساس ناخوشایند در وی منجر می شود.

در مان سینکرونیزه مجدد قلبی (CRT)، که ضربان ساز دوبطنی سینکرونیزه نیز نامیده می شود، اخیراً کشف شده است. معمولاً برای درمان نارسایی قلبی پیشرفته (کاهش III و IV طبق طبقه بندی انجمن قلب نیویورک) که به دارو پاسخ نمی دهد، استفاده می شود.

CRT برای اصلاح نقلیص هدایتی داخل بطنی، بین بطنی و دهلیزی مشخص همراه با نارسایی قلبی به کار می رود. ژنراتور ضربان ساز دوبطنی سه الکترود دارد که یکی الکترود در دهلیز راست، یکی در بطن راست که همراه با بیشتر ژنراتورهای پیس میکر استاندارد می باشد و یکی در دیواره جانبی چپ بطن چپ از طریق وریدی سینوس کرونر قرار می گیرد.

این درمان عملکرد قلب را بهبود می بخشد، منجر به کاهش نارسایی قلب و بهبود کیفیت زندگی می شود. ضربان سازی دوبطنی ممکن است همراه با یک کاردیوورتر دفیبریلاتور کاشتنی استفاده شود.

شرایط بیمار جهت استفاده از CRT

شامل موارد زیر است: