بازتوانی قلبی موجب کاهش مرگ و میر و بهبود وضعیت روحی – روانی و قلبی – عروقی در بیماران قلبی می شود. در این مطلب قصد داریم به این پرسش پاسخ دهیم که بازتوانی قلبی چیست و اهمیت و تأثیرات آن را تشریح نمایی.

تخمین زده می شود که حدود یک سوم از مردم جهان مبتلا به نوعی از انواع بیماری های قلبی عروقی باشند که علت اصلی موربیدیته و مرگ و میر در سراسر جهان محسوب می شود. تنها در ایالات متحده امریکا هز سال بیش از 850 هزار مورد مرگ در اثر بیماری های قلبی – عروقی روی می دهد و بیش از 8 میلیون نفر در این کشور یک بار دچار حمله قلبی شده اند. هر سال تقریباً 7 میلیون عمل (جراحی یا مداخله ای) قلبی عروقی فقط در بیمارستان های ایالات متحد امریکا انجام می شود.

بازتوانی قلبی برنامه جامعی است مشتمل بر ارزیبای بیمار، کاهش عوامل خطرزای او (مانند کنترل چربی ها، تنظیم وزن بدن)، فعالیت فیزیکی و مراقبت در طول زمان است که برای کاستن از اثرات بیماری قلبی عروقی طراحی شده است. بازتوانی قلبی ابزاری اثربخش برای تخفیف شدت بیماری و ناتوانی محسوب می شود.

پزشکان خانواده اجرای بخش های زیادی از اصول بنیادی بازتوانی جامع قلبی را به صورت بخشی از طبابت روزمره خود بر عهده دارند. با این حال، به کارگیری برنامه های اختصاصی بازتوانی قلب، سبب تقویت بیشتر اصول تغذیه، فعالیت فیزیکی، کاهش عوامل خطرزا و تندرستی بیماران می شود. با وجود این که شواهدی در دست است که نشان می دهد برنامه های ساختار یافته سبب بهبود کیفیت زندگی می شوند و مرگ و میر بیماران مبتلا به بیماری شریان کرونری (و سایر اشکال منتخب بیماری های قلبی عروقی) را می کاهند، استفاده از خدمات بازتوانی قلبی کمتر از حد مورد انتظار است.

همچنین مطالعه کنید : باتری قلب چگونه شارژ می شود؟

بیماری های قلبی عروقی، علت اصلی مرگ را در سراسر دنیا تشکیل می دهند. در سطح جهان 30 درصد از مرگ ها (تقریباً 17 میلیون مرگ در سال) قابل انتساب به بیماری های قلبی عروقی هستند. تنها در سال 2006، برآورد کل هزینه مستقیم و غیرمستقیم مرتبط با درمان بیماری های قلبی عروقی بالغ بر 400 میلیارد دلار بوده است.

پیشگیری اولیه، همچنان یک اولویت سلامت محسوب می شود. بازتوانی قلبی جزء مهمی از برنامه جامع پیشگیری ثانویه بیماری های قلبی عروقی را تشکیل می دهد که می تواند مرگ و میر قلبی عروقی تعدیل شده از نظر سن را تا حدود 50 درصد کاهش دهد.

بازتوانی قلبی نخستین بار از سوی خدمات سلامت عمومی ایلات متحده امریکا به عنوان یک برنامه جامع درازمدت مشتمل بر ارزیابی پزشکی، تجویز برنامه ورزشی، اصلاح عوامل خطرزای قلبی، آموزش و مشاوره تعریف شد. این برنامه ها به طور اختصاصی برای محدود ساختن آثار فیزیولوژیک و روان شناختی بیماری قلبی، کاهش خطر مرگ ناگهانی یا انفارکتوس مجدد، کنترل علائم قلبی، پایدار کردن یا معکوس نمودن روند آترواسکلروز و تقویت وضعیت روانی – اجتماعی و شغلی برخی از بیماران منتخب طراحی شده بودند.

انجمن بازتوانی قلبی – عروقی و ریوی امریکا و انجمن قلب این کشور (AHA) این تعریف را مختصری بازنگری کرده و چنین عنوان نموده اند که بازتوانی قلبی، اشاره به مداخلاتی هماهنگ و چند رویه دارد که برای بهینه سازی کارکرد فیزیکی، روان شناختی و اجتماعی بیمار قلبی طاحی شده اند و علاوه بر این، هدف از آن ها پایدار نمودن، کند کردن یا حتی معکوس کردن روند زمینه ای آترواسکلروز و متعاقباً کاهش مرگ و میر و موربیدیته است.

همچنین مطالعه کنید : سکته قلبی چیست ؟

اصول کلی شناسایی بیمار مناسب، شرکت در برنامه بازتوانی قلبی، کاهش عوامل خطرزا با یک برنامه جامع و مراقبت در طول زمان با اصول طب خانواده و اصول مدرن پزشکی خانواده همخوانی دارد.  ااگوی زیست – روان شناختی سلامت که در اجزای اساسی برنامه های ساختارمند بازتوانی قلبی بسط یافته و ریشه دوانده، کاملاً برای مراقبت همه جانبه و کل نگر مناسب است.

پزشکان خانواده برای مشارکت در تمام این حوزه های مراقبت سلامت و تسهیل (پیاده سازی) آن ها، کاملاً از شرایط مطلوب برخوردار هستند و بسیاری از آن ها به صورت روتین، اجزای مراقیتبی کاهش عوامل خطرزا  و مشاوره برای اصلاح وضعیت تغذیه و فعالیت فیزیکی را در طبابت روزمره خود جای داده اند.

مزیت یک برنامه جامع قلبی رسمی آن است که می تواند به صورت اختصاصی اجزای کلیدی پیشگیری ثانویه را به شیوه ای ساختارمند، درجه بندی شده و مدون و به صورت یکپارچه به کار بندد.

مزیت یک برنامه جامع قلبی رسمی آن است که می تواند به صورت اختصاصی اجزای کلیدی پیشگیری ثانویه را به شیوه ای ساختارمند، درجه بندی شده و مدون و به صورت یکپارچه به کار بندد.

از دیرباز، بازتوانی قلبی پس از انفارکتوس حاد میوکارد (MI) مورد استاده قرار می گرفته است. اما بسیاری از بیماران دیگر نیز از فواید برنامه های ساختار یافته بازتوانی قلبی بهره مند می گردند. مراکز خدمات بیمه ای مدیکر (Medicare) و مدیکید (Medicade) مواردی چون جراحی بای پس شریان کرونری (CABG)، آنژین صدری پایدار، مداخله کرونری از طریق پوست (PCI)، ترمیم یا تعویض دریچه قلب و پیوند قلب را به عنوان سایر اندیکاسیون های بازتوانی قلبی برای بیماران دچار نارسایی قلب خبر می دهند.

«متخصص قلب مشهد – دکتر قلب مشهد»

در حال حاضر، خدمات بیمه مدیکر برنامه های بازتوانی قلبی را تا سقف حداکثر سه جلسه در هفته برای بیماران دچار سکته قلبی حاد، بیمارانی که PCI، CABG، جراحی دریچه قلب یا پیوند قلب شده اند و بیماران مبتلا به آنژین پایدار انجام می شود.

همچینین مطالعه کنید : تست ورزش چیست ؟

یک برنامه جامع بازتوانی قلبی در صورتی که برای بیماران درست انتخاب شده به کار رود، به نتایج مثبت متعددی منجر می شود. علائمی همچون آنژین، تنگی نفس و خستگی در بیمار کاهش می یابند. عملکرد ورزشی و توانایی انجام فعالیتهای مربوط به زندگی و توانایی فرد بیمار در مراقبت از خود نیز بهتر می شود. میزان بستری شدن در بیمارستان و غیبت از کار کاهش پیدا می کند.

چندین فرا بررسی برای ارزیابی اثربخشی بازتوانی قلبی در مورد بیماری آترواسکلروتیک شریان کرونری و سکته قلبی انجام شده است. داده های تجمعی به دست آمده از این فرا بررسی ها حکایت از آن دارد که در بیمارانی که پس از سکته قلبی تحت پوشش برنامه های جامع بازتوانی قلبی قرار می گیرند، در مقایسه با بیمارانی که در هیچ برنامه ساختار یافته ای شرکت نمی کنند، میزان مرگ و میر ناشی از تمام علل 15 تا 28 درصد کاهش و میزان مرگ و میر قلبی 26 تا کاهش می یابد. تخمین زده می شود که حدود 50 درصد از این کاهش حاصل در مرگ و میر قلبی به تغییرات حاصل در سبک زندگی و بهبود وضعیت عوامل خطرزای قلبی عروقی مربوط باشد.

راهکارهای طبابت بالینی ارائه شده توسط انجمن قلب امریکا (AHA) و کالج کاردیولوژی امریکا (ACC)، استفاده از برنامه های بازتوانی قلبی را پس از سکته قلبی با بالا رفتن قطعه ST (STEMI) و سکته قلبی بدون بالا رفتن قطعه ST (non-STEMI)توصیه می کند.

همچنین مطالعه کنید : درمان قطعی فشار خون بالا

یک مرور کاکرین شواهد مربوط به فواید بازتوانی ثلبی به دنبال سکته قلبی را در سال 2001 مورد بررسی قرار داده است. در این بررسی، محققان داده های مربوط به 32 کارآزمایی مجزا را که واجد معیارهای ورود به مطالعه بودند، مورد ارزیابی قرار دادند. به طور کلی، میزان مرگ و میر ناشی از تمام علل به دنبال برنامه های بازتوانی قلبی که فقط شامل ورزش بودند در مقایسه با برنامه های گروه شاهد، 27 درصد کاهش داشت.

برنامه های مبتنی بر ورزش از نظر کاهش کلی در پیامدهای بالینی نامطلوب مشابه با برنامه های جامع بازتوانی (یعنی برنامه هایی که شامل ترک سیگار، مشاوره روانی – اجتماعی و سایر مداخلات جهت اصلاح عوامل خطرزا هستند) بودند. در این بررسی نشان داده شد که بازتوانی قلبی پس از سکته قلبی از نظر کاهش موربیدیته و مرگ و میر فایده بخش است و برای بیماران مبتلا به آنژین مزمن پایدار نیز توصیه می شود.

همچنین مطالعه کنید : نارسایی قلبی چیست ؟

داده های حمایت کننده از بازتوانی قلبی به دنبال CABG از نظر حجم کمتر از داده های مربوط به بازتوانی پس از سکته قلبی هستند، اما همچنان از نقش بازتوانی قلبی در این شرایط حمایت می کنند. میزان حوادث قلبی عروقی در بیمارانی که ده سال پس از عمل CABG در یک برنامه بازتوانی قلبی جامع شرکت کرده بودند، 18 درصد بود. در مقایسه این میزان در بیمارانی که از شرکت در بازتوانی قلبی سر باز زده بودند، به 35 درصد می رسید. راهکارهای AHA/ACC در مورد CABG تویه می کند که بیمارانی که تحت عمل CABG قرار گرفته اند، از برنامه های بازتوانی قلبی استفاده کنند.

نارسایی احتقانی قلب (CHF) اندیکاسیون دیگری برای بازتوانی قلبی به شمار می رود. استقامت قلبی – تنفسی که از طریق شاخص حداکثر اکسیژن مصرفی (VO2max) محاسبه می شود، در بیماران مبتلا به CHF که در برنامه بازتوانی قلبی شرکت کردند بین 15 تا 30 درصد افزایش نشان داده است. همچنین میزان مرگ و میز این بیماران در مقایسه با گروه شاهد به طور معنی داری کاهش داشته است.

در مورد بیمارانی که تحت عمل پیوند قلب قرار گرفته اند یا جراحی دریچه ای داشته اند، داده های کمی در مورد تأثیر بازتوانی قلبی وجود دارد. یک بررسی مروری نشان داده است که بازتوانی قلبی می تواند VO2max را تا 50 درصد در بیمارانی که تحت پیوند قلبی قرار گرفته اند، بهبود بخشد. بیمارانی که به دنبال عمل جراحی تعویض دریچه در برنامه بازتوانی قلب شرکت نموده اند، 25 درصد افزایش در VO2max و نیز 25 درصد افزایش در ظرفیت کارکردی داشته اند. نقش بازتوانی قلبی در بهبود میزان بقا در این دسته از بیماران نامشخص است.

هدف از بازتوانی قلبی، بازگرداندن بیماران مبتلا به بیماری های قلبی – عروقی به سحی از سلامت مطلوب از طریق به کارگیری برنامه هایی مشتمل بر ورزش منظم با یا بدون آموزش بیماران یا حمایت روانی – اجتماعی است. بنابراین در زمان ارجاع بیماران برای بازتوانی قلبی، لازم است بدانیم که هر یک از این برنامه ها از چه ساختارهایی تشکیل شده اند.

رسمی ترین برنامه های بازتوانی قلبی دارای چندین جزء اساسی هستند که قابلیت جایگزینی با یکدیگر داشته، هدف از آن ها ارتقای عملکرد ورزشی فرد بیمار، تشویق او به ایجاد تغییراتی در سبک زندگی و بهبود سلامت روانی – اجتماعی وی است.

در تمام برنامه های بازتوانی قلبی لازم است در بدو ورود بیمار به برنامه، ارزیابی رسمی در مورد شرایط بیمار انجام شود. این ارزیابی ابتدایی شامل شرح حال و معاینه فیزیکی بیمار، بررسی داده های مربوط به آزمون ها یا مداخلات صورت گرفته برای او و نیز طبقه بندی خطر است.

سپس هر بیماری باید یک برنامه مختص به خود برای پیشگیری ثانویه داشته باشد. هدف از طراحی این برنامه ویژه برای هر بیمار، هدف قرار دادن عوامل خطرزای اختصاصی آن بیمار است. اجزای این برنامه عبارت اند از: مشاوره تغذیه، کنترل وزن، ترک سیگار، مشاوره فعالیت فیزیکی و یک برنامه هدفمند برای فعالیت فیزیکی.

همچنین مطالعه کنید : معرفی قرص آ اس آ

اوایل، اکثر برنامه های بازتوانی قلبی از ورزش های تحت نظارت استفاده می کنند. دلیل این امر آن است که هم اطمینان حاصل کنند که بیمار فعالیت های توصیه شده را به درستی انجام می دهد و هم بیمار را از نظر بروز علائم قلبی در جریان ورزش غربالگری نمایند. استانداردهای برنامه ای ثبت شده و سنجه های عملکردی مقرری وجود دارد تا به عنوان راهنمایی برای راه اندازی و پیاده سازی خدمات بازتوانی قلبی مورد استفاده قرار گیرند.

از قدیم، مراحل پیشروی در برنامه های بازتوانی قلب بر حسب تشخیص بیمار و منبعی که وی را ارجاع کرده، مشخص شده اند. مرحله یک در زمان بستری به دلیل سکته قلبی حاد یا سایر حوادث کرونری مشابه انجام می شود. در طول این مرحله، بیمار باید فعالیت فیزیکی ساختار یافته و تحت نظارتی را انجام دهد. آموزش بیمار، اصلاح عوامل خطرزا و طبقه بندی خطر با استفاده از تست های ورزش درجه بندی شده ی سطح پایین در طول مدت بستری در بیمارستان اتفاق می افتد.

مرحله دو، همان مرحله بازتوانی قلبی سرپایی ابتدایی است. در طول این مرحله که پس از ترخیص از بیمارستان انجام می شود، بیمار در یک برنامه تحت نظارت شامل فعالیت فیزیکی، مشاوره تغذیه، اصلاح عوامل خطرزا و حمایت روانی – اجتماعی شرکت می کند. به منظور افزایش میزان پایبندی بیمار به این برنامه ها، می توان برنامه هایی را طراحی کرد که قابلیت اجرا در منزل، در درمانگاه سرپایی، در بخشی از بیمارستان یا حتی در مراکز غیر بیمارستانی داشته باشند. سنجه های عملکردی مربوط به برنامه های بازتوانی قلبی نیز موجود هستند.

مرحله سه (مرحله سرپایی انتهایی) سعی دارد تا تغییرات سبک زندگی را که در مراحل یک و دو نهادینه شده اند، تداوم بخشد. در طول این مرحله، ارزیابی های دوره ای علائم بالینی بیماران، عوامل خطرزا، مصرف داروها و حمایت روانی – اجتماعی انجام می شود. مراحل دو و سه اجزای اصلی پیشگیری ثانویه را تشکیل می دهند و نقطه تمرکز اصلی بازتوانی قلبی محسوب می شوند.

همچنین مطالعه کنید : آنژیوگرافی قلب

رهنمودها

با وجود فواید آشکار بازتوانی قلبی در جمعیت های مختلفی از بیماران مبتلا به بیماری های قلبی – عروقی، این برنامه ها عمدتاً کمتر از حد مناسب مورد استفاده قرار می گیرند. در ایالات متحده امریکا، داده های مدیکر حاکی از آن است که خدمات بازتوانی قلبی تنها در 14 درصد از بیماران واجد شرایطی که به دلیل سکته قلبی در بیمارستان بستری شده اند و نیز در 31 درصد از بیماران واجد شرایطی که جراحی CABG انجام داده اند، مورد استفاده قرار می گیرد. داده های مربوط به انگلستان نیز ارقام مشابهی را نشان می دهند.

عوامل متعددی در استفاده کمتر از حد از برنامه های بازتوانی قلبی نقش دارند. شایع ترین موانع ذکر شده عبارت اند از: فاصله از مراکز جراحی برنامه بازتوانی قلبی؛ مسائلمربوط به حمل و نقل؛ اعتماد به نفس پایین بیمار؛ و پایین بودن میزان ارجاع از سوی پزشک، اطلاعات ناکافی در مورد فواید این برنامه ها و فقدان حمایت اجتماعی.

گذشته از این، بسیاری از بیماران پس از ثبت نام در یک برنامه بازتوانی قلبی، از ادامه آن کناره گیری می کنند. عوامل مرتبط با عدم پایبندی بیماران به این برنامه ها عبارت اند از: سن بالا، جنس مؤنث و پایین بودن سطح فعالیت فیزیکی فرد قبل از ابتلا به بیماری.

با آگاهی از این موضوع که برنامه های بازتوانی قلبی در حال حاضر کمتر از حد مناسب مورد استفاده قرار می گیرند، بسیاری از بیماران حاضر یا قادر به تکمیل این برنامه ها نیستند. عده ای دیگر از بیماران نیز تغییرات سبک زندگی را پس از اتمام این برنامه ها به صورت پایدار ادامه نمی دهند. بانک اطلاعاتی مرورهای نظام مند کاکرین اخیراً اقدام به بررسی مقالات پزشکی موجود نموده تا بتواند توصیه هایی مبتنی بر شواهد در خصوص استفاده از ای برنامه ها و پایبندی به آن ها ارائه کند.

پزشکان خانواده به عنوان پیکره های مرکزی هماهنگ سازی در تیم پزشکی، نقش مهمی را بر عهده دارند. این نقش مهم شامل مواردی است همچون: ترویج سلامت قلبی – عروقی از طریق ارائه روتین خدمات پیشگیری اولیه و ثانویه؛ شناسایی بیمارانی که از یک برنامه ساختار یافته بازتوانی قلبی سود می برند و کمک به آن ها جهت ثبت نام در این برنامه ها؛ تشویق شرکت کنندگان در این برنامه ها برای اتمام دوره برنامه؛ و ارائه مراقبت های پیگیری طولانی برای بیمارانی که این برنامه ها را به اتمام رسانده اند.

پزشکان خانواده همچنین در مدیریت هر سه مرحله بازتوانی قلبی نقش کلیدی ایفا می کنند و حضورشان برای تداوم برنامه توسط بیماران جنبه حیاتی دارد. پزشکان خانواده با اطلاع از مراکز بازتوانی قلبی که در محدوده جغرافیای کاری آن ها دایر هستند و نیز ارائه مراقبت مداوم و خدمات مشاوره پیشگیزانه و فراهم ساختن مأمنی برای بیماران بتلا به بیماری های قلبی – عروقی، می توانند به بهبود کیفیت زندگی این بیماران و در عین حال کاستن از موربیدیته و مرگ و میر آن ها کمک نمایند

همچنین مطالعه کنید : اکوی پیشرفته قلب چیست ؟

• .بازتوانی قلبی به عنوان یک مداخله مفید برای بیماران قلبی –  عروقی شناخته شده است. برنامه های بازتوانی قلبی اساساً شامل دو جزء ورزش و آموزش هستند. همچنین در صورت لزوم مداخلات سایکولوژیک و دارو درمانی را نیز شامل می شوند. هدف از انجام برنامه های بازتوانی قلبی بهبود بیمار قلبی و جلوگیری از بروز مجدد حوادث قلبی عروقی است.هر چند به طور کلی فواید بسیاری در زمینه بهبود وضعیت روحی – روانی و قلبی 0 عروقی به اثبات رسیده است، اما در زمینه میزان اثربخشی این مداخله در گروه های مختلف بیماران قلبی اطلاعات کاملی در دست نیست. این در حالی است که با بررسی اثرات بازتوانی قلبی به ویژه در هر گروه خاص از بیماران می توان برنامه های بازتوانی قلبی را در جهتی سوق داد تا بر نقاط قوت تأکید و نقاط ضعف آن ها اصلاح شود و نیز برنامه به صورت اختصاصی تر و مقرون به صرفه تر انجام شود.برخی مطالعات نشان داده اند که ظرفیت ورزشی پایین و دیابت به طور مستقل پیش بینی کننده بستری شدن مجدد بیماران هستند. در مطالعات دیگری که بر روی بیماران مبتلا به سکته قلبی و بیمارانی که جراحی بای پس انجام داده اند، بهبود معنی داری در ظرفیت ورزشی و سلامت کلی این بیماران به دنبال یک دوره برنامه بازتوانی قلبی مشاهده شده است.با توجه به متفاوت بودن روش های درمانی بیماران قلبی که قبل از بازتوانی قلبی انجام می شوند و اهمیت مسأله که همیشه باید مؤثرترین و مقرون به صرفه ترین درمان را مدنظر داشت، در این بخش از مطلب قصد داریم به تأثیر بازتوانی قلبی بر بیمارانی که با روش های آنژیوپلاستی و جراحی بای پس و بیمارانی که تحت درمان های طبی قلبی هستند، بپردازیم تا با در نظر گرفتن نتایج بازتوانی قلبی در گروه های مختلف برنامه ریزی دقیق تر و مؤثرتری در درمان هر گروه از بیماران صورت گیرد.

همچنین مطالعه کنید : اکوی پیشرفته قلب چیست ؟

بررسی های داخل گروهی در هر سه گروه نشان می دهد که ظرفیت عملی پس از برنامه بازتوانی قلبی بهبود معنی داری می یابد. کلسترول تام به جز در گروه آنژیوپلاستی در سایر گروه ها کاهش معنی داری دارد. لیپوروتئین با دانسیته بالا فقط در گروه طبی افزایش قابل توجهی نشان می دهد. لیپوپروتئین با دانسیته پایین، شاخص توده بدنی و تری گلیسیرید در هر سه گروه پس از بازتوانی قلبی کاهش معنی داری دارد. کسر تخلیه نیز در همه گروه ها افزایش قابل توجهی نشان می دهد.

با وجودی که درصد تغییرات این متغیرها در سه گروه از نظر آماری معنی دار نیستند اما در گروه طبی میزان کاهش لیپوپروتئین با دانسیته پایین و افزایش کسر تخلیه و لیپوپروتئین با دانسیته بالا بیشتر از سایر گروه ها می باشد. اما بیشترین میزان افزایش ظرفیت عملی به ترتیب در گروه جراحی بای پس و آنژیوپلاستی مشاهده می شود.

در گروه بای پس شاخص توده بدنی، کلسترول و لیپوپروتئین با دانسیته پایین کمتر از دو گروه دیگر کاهش می یابد. در گروه آنژیوپلاستی، لیپوپروتئین با دانسیته بالا کاهش می یابد و در گروه بای پس هم میزان افزایش لیپوپروتئین با دانسیته بالا کمتر از گروه طبی است.

بنابراین بازتوانی قلبی موجب بهبود ظرفیت عملی، شاخص توده بدنی، لیپید پروفایل و کسر تخلیه در هر یک از گروه ها می شود. در همه گروه ها بازتوانی قلبی به یک اندازه تأثیرگذار است. لذا می توان بیماران قلبی 0 عروقی را پیش از ارجاه برای عمل جراحی بای پس و یا آنژیوپلاستی در مواردی به واحد بازتوانی قلبی ارجاع نمود تا وضعیت قلبی – عروقی آن ها بهبود یافته و عوامل خطر قلبی آن ها کنترل شود. به نظر می رسد این امر در به تأخیر انداختن عمل جراحی و یا حتی منتفی شدن روش های تهاجمی درمان تأثیر داشته باشد. البته در این زمینه نیاز به بررسی دقیق وضعیت بیمار و پیگیری طولانی مدت وضعیت بیماران می باشد. به ویژه که مطالعات کمی در خصوص مقایسه بازتوانی قلبی در گروه های مختلف از نظر نتایج تشخیص وجود دارد.

همچنین مطالعه کنید : اسکن هسته ای قلب چیست ؟

• • • با توجه به آنچه گفته شد می توان به گونه ای برنامه ریزی کرد تا در برنامه بازتوانی قلبی بیماران جراحی بای پس تأکید بیشتری بر کاهش لیپوپروتئین با دانسیته پایین شود و یا در بیماران سکته قلبی بر افزایش کسر تخلیه تأکید گردد. البته در این راستا به تحقیقات بیشتری با در نظر گرفتن گروه های مختلف با برنامه های متفاوت و مقایسه با گروه کنترل و نیز همسان نمودن گروه ها از نظر سایر عوامل مخدوشگر مانند سطح  تحصیلات و درآمد نیز نیاز است.تأثیر برنامه بازتوانی قلبی بر بستری مجدد بیماران تحت عمل جراحی پیوند عروق کرونربیماری عروق کرونر یک بیماری شایع در کشورهای صنعتی و حتی کشورهای در حال توسعه است. به نحوی که بسیاری از افراد جامعه را در سنین باروری اقتصاید – اجتماعی گرفتار نموده و سبب معلولیت، از کار افتادگی و حتی مرگ آنان می شود. علاوه بر هزینه های گزاف تشخیص و درمان، هزینه مراقبت های بهداشتی غیر مستقیم مانند کاهش درآمد بیمار، کاهش تولید و کارآیی، ناتوانی و معلولیت، هزینه های بیمه و بیمه ایام اشتغال در بیماری عروق کرونری، سه برابر هزینه مراقبت مستقیم آن است.بیماری عروق کرونر یک اختلال پیشرونده است و سیر آن به گونه ای است که به سوی اختلال شدیدتر قلبی، تغییر شکل می دهد. تدابیر درمانی متنوعی برای مقابلع با آن به کار می رود که شامل روش های طبی و جراحی است.روش طبی در درمان بیماری عروق کرونر، مبتنی بر کاربرد داروهای گشادکننده عروق کرونر و همچنین استفاده از داروهای حل کننده لخته است. روش جراحی در درمان این بیماری، شامل عمل جراحی پیوند عروق کرونر، آنژیوپلاستی درون رگی کرونر از راه پوست به وسیله کاربرد کاتتر بالون دار و نیز آترکتومی چرخشی است. در حال حاضر روش های دیگری نیز در مرحله آزمایش و بررسی است که هنوز در کشور ما متداول نشده است.

همچنین مطالعه کنید : معرفی قرص پرانول

• • • به طور کلی اهداف مراقبت از بیماران پس از عمل جراحی شامل حفظ خون رسانی و بازده قلبی مؤثر، پیشگیری از عوارض و کمک به بیمار و خانواده بیمار جهت شروع فعالیت های بازتوانی است. با تثبیت وضعیت بیمار در دوره پس از عمل، مراقبت ها، بر بازتوانی و ترخیص بیمار متمرکز خواهد بود.بازتوانی  قلبی در بیمارانی که تحت عمل جراحی پیوند عروق کرونر قرار گرفته اند شامل موارد زیر است:سازگاری و تطابق روانی، آموزش به بیمار و خانواده بیمار، تطبیق و پذیرش شیوه جدید زندگی شامل وضعیت کنونی سلامتی، رهنمودهای تغذیه صحیح، ترک سیگار، کنترل تنش، رهنمودهای رژیم دارویی، آزمایش های تشخیصی لازم در سیر بهبودی، بازگشت به کار یا تغییر شغل و رعایت رژیم ورزشی و فعالیت جسمانی.انجان برنامه بازتوانی قلبی در کلیه بیمارانی که تحت عمل جراحی پیوند عروق کرونر قرار می گیرند، سهم بسیار مؤثری در کاهش مرگ و میر و عود علائم خواهد داشت. آموزش ها و توصیه های بهداشتی و ورزشی، بینش بیمار را نسبت به ماهیت بیماری خود و ضرورت تغییر شیوه زندگی که سبب بروز بیماری گردیده است، تغییر خواهد داد.بر اساس مطالعاتی که تا کنون انجام شده است، انجام برنامه بازتوانی قلبی بر تظاهرات بالینی بیماران تحت عمل جراحی پیوند عروق کرونر، مؤثر بوده است. انجام برنامه بازتوانی قلبی، موجب کاهش میزان و دفعات بروز درد سینه، تنگی نفس، خستگی و ورم محیطی در بیماران قلبی – عروقی می شود. همچنین برنامه بازتوانی قلبی موجب کاهش تعداد دفعات بستری مجدد در بیمارستان پس از جراحی پیوند عروق کرونر می شود.بنابراین پیشنهاد می شود تیم توان بخشی در بیمارستان هایی که عمل جراخی قلب در آن ها صورت می گیرد، به شکل فعال تشکیل شده و مراحل مختلف فرایند توان بخشی قلبی را قبل از عمل تا پس از ترخیص و در منزل پیگیری نمایند.

همچنین مطالعه کنید : اکو مری چیست؟